Układ podwójny Cygnus X-1 większy niż zakładano

Stosunkowo niewielka wiedza, jaką posiadamy nie tylko o całym Wszechświecie, ale naszym rodzimym podwórku (czyt. Droga Mleczna), jest dodatkowo weryfikowana dzięki coraz to nowym odkryciom.

Cygnus X-1 waży więcej i jest dalej

Najlepszym tego przykładem jest obiekt o nazwie Cygnus X-1, czyli de facto pierwsza odkryta przez badaczy czarna dziura, która znajduje się w naszej Galaktyce. Dzięki wykorzystaniu efektu paralaksy dokonano nie tylko korekty jej odległości od Układu Słonecznego, ale również wielkości. Oznacza to, że Cygnus X-1 ma większą masę, a przy tym jej odległość od Ziemi jest większa, niż zakładano – według najnowszych obliczeń jest to nieco ponad 7200 lat świetlnych (wcześniej obliczenia wskazywały na odległość nieco powyżej 6000 ly).

Przeczytaj również: Centrum Drogi Mlecznej emituje spoty radiowe z dysku akrecyjnego Sagittariusa A*

Pierwotne szacunki dotyczące masy Cygnus X-1 również trzeba było zweryfikować – dzięki wykorzystaniu chociażby systemu teleskopów VLBA (Very Long Baseline Array), wychwytującemu emitowane przez obiekty fale radiowe, skorygowano masę z prawie 15 do nieco ponad 21 mas Słońca.

Co wiemy o Cygnus X-1?

• Dzięki bardzo silnemu promieniowaniu rentgenowskiemu, jakie emituje ten układ podwójny, to pierwsza odkryta przez naukowców czarna dziura – już w 1964 roku natrafiono na jego ślad.
• W skład tego układu, znajdującego się w gwiazdozbiorze Łabędzia, wchodzi oczywiście błękitny nadolbrzym o roboczej nazwie HDE 226868 oraz wchłaniająca go czarna dziura, która porusza się z prędkością obrotową wynoszącą 800 obr./s. Obiekty te znajdują się od siebie w odległości około 0,2 jednostki astronomicznej.
• Temperaturę w tym układzie podwójnym szacuje się na 31000 K, z kolei promień wynosi ponad 20 promieni gwiazdy Układu Słonecznego.
• Początkowe założenia Stephena Hawkinga z 1974 roku, kwestionujące obecność w tym układzie czarnej dziury, zostały ostatecznie odrzucone w roku 1990. W ten sposób naukowiec uznał rację amerykańskiego fizyka Kipa Thorne’a.

Przeczytaj również: Znaleziono czarną dziurę oddaloną jedynie o 1000 lat świetlnych od Ziemi