WASP-107b jest jednym z najbardziej interesujących odkryć w dziedzinie astronomii w ostatnich latach. Ta egzoplaneta znajdująca się w odległości około 211 lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Panny, została po raz pierwszy odkryta przez zespół Wide Angle Search for Planets (WASP) w 2017 roku.
Od tego czasu badacze zgromadzili wiele danych na temat jej cech fizycznych i właściwości atmosferycznych, co czyni ją jednym z najlepiej poznanych obiektów tego typu.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Cechy fizyczne WASP-107b
WASP-107b należy do klasy egzoplanet zwanych superneptunami, co oznacza, że jest to gazowy olbrzym wielkości Neptuna krążący bardzo blisko swojej gwiazdy macierzystej.
| Cechy fizyczne | Parametry |
|---|---|
| Masa | 0.12 MJ (masy Jowisza) |
| Promień | ~ 68 632 km, czyli 0.94 RJ (promienia Jowisza) |
| Gęstość | 0.16 g/cm³ |
| Temperatura | ok. 736 K (463 °C) |
| Okres orbitalny | 5.72 dnia ziemskiego |
| Odległość od gwiazdy macierzystej | ~ 8 227 900 km, czyli 0.055 AU (jednostki astronomicznej) |
| Typ gwiazdy | Gwiazda typu K (pomarańczowy karzeł) |
| Ekscentryczność | 0.06 |
| Nazwa gwiazdy | WASP-107 |
Polecamy również …
Charakterystyka, fakty i ciekawostki na temat WASP-107b
Masa i promień
WASP-107b jest planetą o masie zaledwie 12% masy Jowisza i jednocześnie ok. 30 mas Ziemi, co czyni ją jednym z najlżejszych znanych gazowych olbrzymów. Jej promień wynosi ok. 94% promienia Jowisza, co wskazuje na bardzo niską gęstość (porównywalną z gęstością pianki styropianowej). To sugeruje, że WASP-107b ma bardzo rozrzedzoną atmosferę, która prawdopodobnie składa się z lekkich gazów, takich jak wodór i hel.
Orbita i temperatura
WASP-107b krąży bardzo blisko swojej gwiazdy macierzystej – w odległości zaledwie 0.055 jednostek astronomicznych. To oznacza, że jej rok trwa tylko 5.72 dnia ziemskiego. Bliskość do gwiazdy sprawia, że planeta jest niezwykle gorąca, z temperaturą powierzchniową wynoszącą około 736 K (463 °C), która z kolei wpływa na rozszerzenie atmosfery oraz jej niską gęstość.
Gwiazda macierzysta
Gwiazdą macierzystą WASP-107b jest pomarańczowy karzeł typu K o nazwie WASP-107. Gwiazdy tego typu są chłodniejsze i mniej masywne niż nasze Słońce, ale nadal wystarczająco jasne, by umożliwić dokładne badania ich planet.
Pomarańczowe karły są bardziej żywotne niż gwiazdy typu G (takie jak Słońce), co sprawia, że ich systemy planetarne mogą istnieć przez bardzo długi czas.
Niska gęstość
Jednym z najbardziej fascynujących aspektów WASP-107b jest jej niezwykle niska gęstość (ma jedną z dotychczas odkrytych planet o najrzadszej i tym samym bardzo rozszerzonej atmosferze). Taki stan może być wynikiem intensywnego ogrzewania przez gwiazdę macierzystą, co powoduje, że gaz w atmosferze planety rozszerza się.
Możliwość odkrycia egzoksiężyców
Ze względu na swoją niską masę i dużą odległość od gwiazdy, WASP-107b jest interesującym celem do poszukiwań egzoksiężyców. Te hipotetyczne księżyce mogłyby mieć bardziej stałą powierzchnię i różnorodne warunki atmosferyczne, co czyni je interesującymi do badań w kontekście astrobiologii.
Badania atmosfery
WASP-107b jest również obiektem intensywnych badań związanych z atmosferą. Dzięki swojej rozrzedzonej atmosferze planeta jest świetnym kandydatem do analizowania jej składu chemicznego przy użyciu spektroskopii transmisyjnej.
W 2021 roku naukowcy zidentyfikowali w jej atmosferze obecność helu, co potwierdza teoretyczne przewidywania dotyczące składu atmosferycznego planet o niskiej gęstości.
Wpływ promieniowania
Bliskość do gwiazdy macierzystej oznacza, że WASP-107b jest narażona na silne promieniowanie, które może powodować odparowanie części atmosfery. Badania tego procesu mogą dostarczyć cennych informacji na temat ewolucji atmosfer planetarnych.
Możliwość wykrycia wody
Chociaż WASP-107b jest gorącą planetą gazową, badania atmosferyczne mogą również umożliwiać poszukiwanie śladów wody. Obecność wody w atmosferze egzoplanet jest szczególnie ważnym czynnikiem w analizach nad potencjalną możliwością istnienia organizmów żywych i może dostarczyć ważnych informacji na temat składu chemicznego planet pozasłonecznych.
Polecamy również …
Znaczenie odkrycia WASP-107b
Odkrycie WASP-107b znacząco wzbogaciło wiedzę naukowców na temat egzoplanet, zwłaszcza tych o bardzo niskiej gęstości. Badania tej planety pozwalają lepiej zrozumieć, jak formują się i ewoluują gazowe olbrzymy w pobliżu swoich gwiazd macierzystych. Analiza atmosfery WASP-107b może również pomóc w odkryciu nowych procesów fizycznych, które zachodzą w ekstremalnych warunkach planetarnych.
Badania WASP-107b przyczyniły się do rozwoju nowych technologii i metod badawczych, szczególnie w dziedzinie spektroskopii transmisyjnej. Dzięki tym technikom naukowcy mogą analizować skład atmosfer egzoplanet z niespotykaną dotąd dokładnością. Te technologie mogą być również wykorzystane do badania innych planet pozasłonecznych, co otwiera nowe możliwości w dziedzinie astrofizyki.
Chociaż według obecnej wiedzy WASP-107b nie jest planetą, na której można by oczekiwać znalezienia organizmów żywych, badania jej atmosfery mogą dostarczyć cennych informacji na temat warunków sprzyjających powstawaniu życia na innych planetach. Zrozumienie składu chemicznego i procesów atmosferycznych na WASP-107b może pomóc w identyfikacji egzoplanet, które oferują bardziej sprzyjające warunki.
Hel odkryto w atmosferze planety w 2018 r. Dalsza obserwacja przeprowadzona przez teleskop Kecka (Mauna Kea, Hawaje) w 2020 r. wykazała, że absorpcja helu wykracza poza jej tranzyt. Ekstremalne promieniowanie ultrafioletowe gwiazdy macierzystej stopniowo zmniejsza atmosferę, tworząc ogon przypominający kometę, o długości 7 razy większej niż promień egzoplanety.
W listopadzie 2023 roku naukowcy odkryli, że jego atmosfera zawiera parę wodną i dwutlenek siarki. Chmury na tej planecie składają się z krzemianów. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) wykorzystując instrument średniej podczerwieni (MIRI) odkrył w jej atmosferze chmury pary wodnej, dwutlenku siarki i piasku krzemianowego. Stanowi to wyzwanie dla istniejących modeli i pogłębia naszą wiedzę na temat atmosfer egzoplanetarnych, stanowiąc znaczący kamień milowy w badaniach obiektów pozasłonecznych.
W maju 2024 roku Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) kamery bliskiej podczerwieni (NIRCam), instrumentu średniej podczerwieni (MIRI) i spektrografu bliskiej podczerwieni (NIRSpec) wykryły parę wodną (H2O), metan (CH4), dwutlenek węgla (CO2), tlenek węgla (CO), dwutlenek siarki (SO2) i amoniak (NH3) w atmosferze egzoplanety. Dane te, wraz z zaskakująco niską zawartością metanu, sugerują cieplejsze wnętrze i masywniejszy rdzeń, niż wcześniej zakładano. Hipotetycznym źródłem dodatkowego ciepła wewnętrznego jest nagrzewanie pływowe, spowodowane lekko eliptyczną orbitą planety. Odkrycia te podważają istniejące modele powstawania egzoplanet i składu atmosfery, stanowiąc znaczący krok w naszym rozumieniu tych odległych światów.
WASP-107b w pigułce
Wasp-107b jest niezwykle interesującą egzoplanetą, która dostarcza naukowcom cennych informacji na temat gazowych olbrzymów i ich atmosfer. Jej niska gęstość, bliskość do gwiazdy macierzystej oraz rzadka atmosfera czynią ją atrakcyjnym obiektem do badań.
Odkrycie tej planety przyczyniło się do rozwoju nowych technologii badawczych i wzbogaciło wiedzę na temat egzoplanet. Choć WASP-107b nie jest potencjalnym kandydatem do zamieszkania, jej badania mogą pomóc w identyfikacji bardziej przyjaznych warunków na innych światach poznawanych w przestrzeni kosmicznej.
(1) Science.nasa.gov / „WASP-107b”
(2) Exoplanet.eu / „Planet WASP-107 b”
(3) Hubblesite.org / „WASP-107 b”
Astronomiczne zapytania:
- saturn planet
