WR 40 należy do gwiazd typu Wolfa-Rayeta, znajduje się na granicy konstelacji Kila (łac. Carina, gwiazdozbiór położony na niebie południowym, niestety z terenów Polski niewidoczny). Gwiazdy zaliczane do tej grupy są obiektami zmiennymi, nieregularnymi (rozmiar i jasność zmieniają się w czasie).
W pobliżu WR 40 nie znaleziono jak dotychczas egzoplanet i prawdopodobnie one nie występują.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Gwiazda Wolfa-Rayeta
WR 40 to gwiazda Wolfa-Rayeta – rzadki typ gwiazdy, o którym wiadomo dotychczas niewiele. Obiekty te są niezwykle jasne i duże w porównaniu do naszego Słońca. Żyją krótko – umierają w ciągu milionów, a nie miliardów lat, jak nasze Słońce. Wyczerpują szybko swoje zapasy wodoru, zamieniając się w inne gazy i rozszerzając na zewnątrz, z występującymi potężnymi wiatrami słonecznymi, przybliżając się o krok w ewolucji gwiazd, ku ich śmierci w eksplozji super- lub hipernowej.
Lokalizacja gwiazdy WR 40
O lokalizacji WR 40 na nocnym niebie decyduje rektascensja (RA, symbol α) i deklinacja (Dec.). Są to współrzędne astronomiczne i zarazem odpowiedniki długości oraz szerokości geograficznej na Ziemi. Rektascensja (długość geograficzna) wyrażana jest w czasie (gg:mm:ss) i określa odległość gwiazdy od równika niebieskiego naszej planety. Jeżeli α jest dodatni, to obiekt jest skierowany na wschód i odwrotnie.
Deklinacja (szerokość geograficzna) z kolei określa odległość obiektu na północ lub południe od równika niebieskiego i wyrażana jest w stopniach. Jeśli wartość jest dodatnia, oznacza to, że znajduje się na północ od równika niebieskiego. Dla WR 40 lokalizacja to 11h 06m 17.21 i -65° 30` 35.2.
Bazując na położeniu gwiazdozbioru Kila, WR 40 można zlokalizować na południowej półkuli niebieskiego nieba. Półkula niebieska jest odpowiednikiem półkul na Ziemi. WR 40 znajduje się na południe od ekliptyki (drogi, jaką porusza się Ziemia krążąc wokół Słońca). Mamy zatem półkulę niebieską i ekliptyczną, które mogą być różne w przypadku gwiazdy.
Może również zainteresować …
Właściwości fizyczne WR 40
Poznajmy podstawowe fakty oraz wielkości fizyczne gwiazdy Wolfa-Rayeta 40.
Typ widmowy
WR 40 to gwiazda typu widmowego WN8 (SB1). Nie ma natomiast związku pomiędzy kolorem gwiazdy a jej rozmiarem, np. czerwony karzeł może być zarówno mały, jak i sporych rozmiarów. Niewielkie gwiazdy są natomiast bardziej „energooszczędne” niż większe obiekty i żyją z reguły dłużej.
Temperatura
Efektywna temperatura WR 40 wynosi 7431 K, czyli jest nieco wyższa niż naszego Słońca, która wynosi 5777 K.
Jasność i promień gwiazdy
Jasność to ilość energii wypompowywana przez gwiazdę w stosunku do ilości energii emitowanej przez Słońce (wartość dla naszej gwiazdy to 1). W przypadku WR 40 ustalono ją na 14 840.556, a dane pochodzą z katalogu internetowego Viziera. Gwiazda wytwarza zatem nieporównywalnie więcej energii niż gwiazda Układu Słonecznego.
Według obliczeń promień WR 40 jest 73.49 razy większy od promienia Słońca i szacuje się go na 51 134 342 km.
Wielkość pozorna i absolutna
Jej wartość reprezentuje wielkość gwiazdy – pozorną/wizualną lub absolutną. Im jest ona mniejsza, tym jaśniejsza jest gwiazda. Słońce jest najjaśniejszą gwiazdą i dlatego ma najniższą ze wszystkich jasności pozornych – -26,74 (przy wielkości absolutnej 4.83). Słabiej widoczna gwiazda będzie miała odpowiednio dużą liczbę.
Pozorna wielkość (inaczej wielkość wizualna) WR 40 wynosi 7.7, co jest miarą jasności gwiazdy widzianej z Ziemi.
Jeżeli użyjemy wartości paralaksy z 1997 r., to wielkość bezwzględna WR 40 wyniesie -5.79, natomiast w przypadku wartości paralaksy z 2007 r. wyniesie -3.60. Wielkość bezwzględna to pozorna wielkość gwiazdy położonej dalej niż 32.6 lat świetlnych od Ziemi. Przy określaniu wielkości zakłada się, że pomiędzy obiektem a obserwatorem nie ma nic, np. chmur pyłu. Chcąc porównać rzeczywistą jasność różnych gwiazd najlepiej użyć jasności bezwzględnej, a nie pozornej.
WR 40 nie można zobaczyć z Ziemi gołym okiem, jest po prostu zbytnio oddalona i zbyt blada. W pogodną noc można zobaczyć tylko obiekty o jasności 6.5 lub mniejszej.
Odległość od Ziemi
Bazując na wartości paralaksy z 1977 roku, którą ustalono na 0.2, oszacowana odległość WR 40 od Ziemi wynosiłaby 16308.17 lat świetlnych (5000 pc). Jeżeli natomiast będziemy posługiwali się danymi z 2007 roku (paralaksa równa 0.55), to skorygowana ogległość gwiazdy od naszej planety będzie wynosiła już tylko 5930.24 lat świetlnych (1818.18 pc).
Typ gwiazdy zmiennej
WR 40 jest typem gwiazdy zmiennej nieregularnej, co oznacza, że jej rozmiar zmienia się w czasie. Typ zmiennej jest zwykle nazwany na cześć pierwszej odkrytej gwiazdy tego typu. Jasność WR 40 waha się od 7.721 do 7.601 w zmiennym okresie. Im mniejsza wielkość, tym jaśniejsza gwiazda. Okres zmienności tej gwiazdy trwa 0.099 dnia ziemskiego.
Ruch właściwy
Szczegółowo opisuje ruchy tych gwiazd i jest mierzony w milisekundach kątowych. WR 40 porusza się o -2,8 ± 0,46 milisekund kątowych/rok w kierunku północnym i -2,39 ± 0,59 milisekund kątowych/rok na wschód, jeśli widzimy ją na horyzoncie. Gdy wartość jest ujemna, gwiazda i Słońce zbliżają się do siebie; i analogicznie – liczba dodatnia oznacza, że dwie gwiazdy się oddalają względem siebie.
(1) www.universeguide.com / „WR 40 Star Facts”
(2) astronomy.swin.edu.au / „Wolf-Rayet Star”
(3) www.universetoday.com / „What Is A Wolf-Rayet Star?”
