Współpraca między amatorskimi obserwacjami wykonywanymi przy wykorzystaniu standardowych teleskopów, a skoordynowanymi działaniami przeprowadzanymi przez grupy naukowców, może dać zaskakujące rezultaty i wnioski. Jednym z takich przykładów może być dostrzeżenie zachowania gwiazdy ASASSN-21qj, której blask na przestrzeni kilku ostatnich lat jest wyraźnie słabszy w zakresie światła widzialnego, przy jednoczesnym znacznym przesunięciu ku czerwieni.
Potwierdzenie tego faktu nastąpiło dzięki kontynuowanej misji NEOWISE, której zadaniem jest pomiar rozmiarów potencjalnie niebezpiecznych dla Ziemi asteroid, a także zakresu fal podczerwonych badanych obiektów. Powodem spadku jasności oddalonej o 1850 lat świetlnych od Układu Słonecznego gwiazdy ASASSN-21qj (znajdującej się w konstelacji Rufy) było zderzenie dwóch planet o lodowej strukturze, mających masę kilkudziesięciu mas Ziemi i oddalonych o 2-16 AU od gwiazdy wykazującej podobieństwo ze Słońcem.
Pod koniec 2021 roku zauważono przy wykorzystaniu obserwacji All Sky Automated Survey for Supernovae (skr. ASAS-SN), że obiekt 2MASS J08152329-3859234 uległ znacznemu przyciemnieniu w zakresie widzialnym. To zainteresowało astronomów, którzy przez ten zaistniały fakt zdecydowali się na kontynuację badań – tym razem przy wykorzystaniu sieci innych teleskopów.
Powinno również zainteresować …
Naukowcy przeanalizowali dane zarówno w zakresie światła widzialnego, jak i w podczerwieni, zebrane przez Globalną Sieć Teleskopów Obserwatorium Las Cumbres (skr. LCOGT) i należącego do NASA satelitę Wide-field Infrared Survey Explorer (skr. WISE) w ciągu kilku lat przed i po zaobserwowanym zdarzeniu utraty blasku gwiazdy ASASSN-21qj. Na podstawie badań oraz wniosków z symulacji komputerowych oszacowano, że temperatura (700-1800 K), czas oraz rozmiar świecącej materii odpowiadają modelom zderzenia dwóch lodowych olbrzymów. Według obliczeń 2-ktotnie wyższa emisja fal podczerwonych przez gwiazdę miała miejsce niecałe trzy lata po kolizji.
Astronomowie oczekują, że w ciągu kilku najbliższych lat nastąpi rozproszenie chmury pyłów, dzięki czemu będzie można wykryć przy wykorzystaniu teleskopów naziemnych NASA, ESA, CSA, a także Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Materiał po kolizji może posłużyć do formowania się wokół planet księżyców, a pozostałości po tych egzoplanetach z pewnością posłużą naukowcom do precyzyjniejszego zbadania wnętrza tych obiektów (struktury poszczególnych warstwa, a przede wszystkim w zakresie budowy jądra samych planet).
(1) astronomerstelegram.org / „ASASSN-21qj: A Rapidly Fading, Sun-Like Star”
(2) www.sci.news / „Astronomers Detect Afterglow of Collision between Two Ice-Giant Exoplanets”
(3) iopscience.iop.org / „Sudden Extreme Obscuration of a Sun-like Main-sequence Star: Evolution of the Circumstellar Dust around ASASSN-21qj”
