Supernowa SN 1987A, odkryta 23 lutego 1987 roku, jest jednym z najczęściej badanych obiektów astronomicznych w historii. Po eksplozji supernowej, astronomowie przez lata spekulowali o istnieniu gwiazdy neutronowej powstałej w wyniku tej katastrofy kosmicznej. W 2022 roku, dzięki zastosowaniu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST), pojawiły się nowe dane, które mogą rzucać światło na postrzeganie tego rodzaju tworów.
SN 1987A powstała z gwiazdy Sanduleak -69° 202 – obiektu typu B3 I (masywny nadolbrzym), niezwykle masywnej i jasnej. Wybuch był efektem zapadnięcia się jądra pod własnym ciężarem, co jest typowe dla masywnych gwiazd na końcowych etapach ich ewolucji.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Czym są gwiazdy neutronowe?
Gwiazda neutronowa to gęste, szybko rotujące ciało niebieskie, które powstaje po eksplozji supernowej, gdy jądro gwiazdy zapada się pod własnym ciężarem. SN 1987A, położona 160 tysięcy lat świetlnych od Ziemi w pobliskiej nieregularnej galaktyce (Wielki Obłok Magellana), była najbliższą obserwowaną supernową od czasów wynalezienia teleskopu.
Teleskop Webba, uruchomiony w grudniu 2021 roku, jest najpotężniejszym teleskopem kosmicznym, przeznaczonym do obserwacji we wszechświecie w zakresie podczerwieni. Dzięki swojej zdolności do penetracji pyłu kosmicznego JWST jest idealnym narzędziem do badania wnętrza mgławic pozostałych po supernowych, takich jak SN 1987A.
Polecamy również …
Rola JWST w odnajdywaniu supernowych
JWST przeprowadził szczegółowe obserwacje SN 1987A, skupiając się na poszukiwaniu śladów gwiazdy neutronowej ukrytej w centrum mgławicy. Obserwacje w podczerwieni pozwoliły przebić się przez gęste chmury pyłu, które wcześniej uniemożliwiały bezpośrednie obserwacje wnętrza reszty supernowej.
Pierwsze analizy danych z JWST sugerują możliwość wykrycia obiektu, który może być gwiazdą neutronową. Obiekt ten emituje silne promieniowanie podczerwone, co jest typowe dla tego typu gwiazd, choć pełna weryfikacja tej hipotezy wymaga dalszych badań.
Potwierdzenie istnienia gwiazdy neutronowej w SN 1987A jest szczególnie istotne dla zrozumienia procesów ewolucji gwiazd masowych oraz mechanizmów zapadania się jąder gwiazd. Środowisko wokół tego obiektu jest skomplikowane i dynamiczne, co utrudniało jednoznaczną identyfikację.
Chociaż Teleskop Webba dostarczył obiecujących danych, istnieją wyzwania, takie jak potrzeba dalszej analizy i obserwacji. Ponadto środowisko wokół potencjalnej gwiazdy neutronowej w SN 1987A jest skomplikowane i dynamiczne, co utrudnia jednoznaczne identyfikacje.
Odkrycia dokonane za pomocą Teleskopu Webba w kontekście SN 1987A otwierają nowy rozdział w badaniu pozostałości po supernowych oraz w poszukiwaniach gwiazd neutronowych. Kontynuacja badań w tej dziedzinie może przynieść przełomowe wyniki w naszym rozumieniu życia i śmierci gwiazd we Wszechświecie.
(1) nytimes.com / „A Star Went Supernova in 1987. Where Is It Now?”
(2) webbtelescope.org / „Webb Finds Evidence for Neutron Star at Heart of Young Supernova Remnant”
(3) astronomy.com / „JWST’s new look at Supernova 1987A reveals a neutron star”
