Eksplozja termojądrowa białego karła V1405 Cas w układzie podwójnym w gwiazdozbiorze Kasjopei

Anihilacje gwiazd w przestrzeni kosmicznej stanowią powszechne zjawisko, które przy odpowiednim przygotowaniu do obserwacji możemy wyłapać wykorzystując nawet popularny i ogólnodostępny sprzęt w postaci chociażby teleskopu.

Nie zawsze jednak każdy obserwowany wybuch oznacza koniec gwiazdy – eksplozje mają charakter często powierzchniowy, a ubytki materii są uzupełniane przez pobieranie jej z najbliższego otoczenia obiektu.

Najczęściej w kosmosie możemy dotychczas zaobserwować tzw. nowe klasyczne, w przypadku których dochodzi do pojedynczej termojądrowej eksplozji w zewnętrznych strukturach białych karłów (wybuchy powierzchniowe), znajdujących się w układzie podwójnym z gwiazdą wykazującą podobieństwo do naszego Słońca.

Pozostałości po takiej eksplozji można zaobserwować jeszcze długo po niej, czego dobrym przykładem jest chociażby V1405 Cas – gwiazda, która maksymalny poziom jasności osiągnęła po wybuchu kilka dni temu (poziom około 7.5^mV, czyli 7,5 magnitudo), przez co można było z powodzeniem zaobserwować nową przy wykorzystaniu nawet amatorskich teleskopów astronomicznych czy też odpowiednio skierowanej lornetki. Obiekt ten stanowi element układu podwójnego o roboczej nazwie CzeV3217, znajdującego się w odległości około 5500 lat świetlnych od Układu Słonecznego.

Zobacz również: Zjawisko anihilacji w kosmosie

Obiekt o nazwie V1405 Cas znajduje się w konstelacji Kasjopei położonej w Drodze Mlecznej, który jest bardzo dobrze widoczny także z terytorium naszego kraju. Zlokalizować go można na niebie północnym, gdzie w tym gwiazdozbiorze można zaobserwować wiele gromad typu otwartego oraz wiele gwiazd o dużej jasności, jak chociażby α Cas (Szedar) czy też β Cas (Caph).

Eksplozję termojądrową udało się zaobserwować po raz pierwszy dzięki wykorzystaniu amatorskiej obserwacji, wykonanej przez Japończyka – Yujiego Nakamurę. Po otrzymaniu informacji o jej zlokalizowaniu dokładniejsze zbadanie nowej klasycznej odbyło się za pomocą teleskopu Seimei o wielkości 3,8 metra, na Uniwersytecie w Kioto.

Astronomiczne zapytania:

• wybuch W kasjopei