Podstawowe jednostki wykorzystywane do oszacowania kosmicznych odległości między obiektami

Astronomia: Pojęcia astronomiczne 1 963 2

Ze względu na ogromne odległości pomiędzy obiektami znajdującymi się w przestrzeni kosmicznej naturalną koleją rzeczy było wprowadzenie do obiegu nowych jednostek, pozwalających unikać oszacowań wyrażanych z km.

Jednostki odległości obiektów w przestrzeni kosmicznej. Fotografia: Space.com.
Jednostki odległości obiektów w przestrzeni kosmicznej. Fotografia: Space.com.

Efekt tych ustaleń oraz obliczeń to obecna powszechność takich jednostek jak parsek, rok świetlny czy też jednostka astronomiczna (najczęściej wykorzystywana do wyrażania odległości między obiektami znajdującymi się w Układzie Słonecznym).

Czym się zatem różnią i jaki jest ich przelicznik?


Jakie informacje znajdziemy w publikacji?

Jednostka astronomiczna (au)

Jest to powszechnie stosowana jednostka dla oszacowania odległości pomiędzy obiektami znajdującymi się w Układzie Słonecznym. 1 au to długość półosi wielkiej orbity Ziemi, czyli de facto będąca przybliżeniem średniej odległości naszej planety od Słońca.

1 jednostka astronomiczna (au) – to w przybliżeniu 0,0000158 roku świetlnego (ly), 0,000004848 parseka (pc) oraz 149597870,7 km.

Przykładowe odległości wyrażane w jednostkach astronomicznych:

  • Księżyc znajduje się w średniej odległości od Ziemi, wynoszącej 0,0026 jednostki astronomicznej;
  • Pluton, obecnie planeta karłowata – do 2006 roku 9. planeta Układu Słonecznego, znajduje się w przybliżonej odległości 39,5 jednostki astronomicznej od naszej planety;
  • promień Betelgezy, czyli czerwonego nadolbrzyma położonego w gwiazdozbiorze Oriona, szacuje się na 5 jednostek astronomicznych;
  • planeta Jowisz jest oddalona od Ziemi o około 5,203 jednostki astronomicznej.

Rok świetlny (ly)

Jednostka wyrażająca odległość, jaką światło przebywa w próżni w czasie roku juliańskiego, wynoszącego w przybliżeniu 365 dni i 6 godzin. Jest ona wykorzystywana przede wszystkim do oszacowania obiektów najbardziej oddalonych od Ziemi w przestrzeni kosmicznej.

1 rok świetlny (ly) – to w przeliczeniu 0,3066 parseka (pc) oraz 63241 jednostek astronomicznych (au), a także 9,4607×1012 km.

Przykładowe odległości wyrażane w latach świetlnych:

  • światło drogę równą odległości Ziemi do jej naturalnego satelity przebywa w czasie nieco ponad 1 sekundy;
  • odległość od Słońca do naszej planety światło przebywa w czasie około 500 sekund;
  • promień Drogi Mlecznej szacuje się na około 60000 lat świetlnych;
  • najdalej znalezione dotychczas obiekty we Wszechświecie są oddalone od naszej planety o ponad 13 mld lat świetlnych.


Parsek (pc)

Dokładniejszy opis tej jednostki znaleźć można w poniższym artykule:

Czym jest parsek? Definicja oraz przelicznik

W nomenkulaturze jednostka ta określana jest jako pc (wcześniej ps).

1 parsek (pc) – to w przybliżeniu 3,2616 roku świetlnego (ly), 206265 jednostek astronomicznych (au) oraz 3,086×1013 km.

Do określenia najbardziej oddalonych obiektów używa się oznaczeń takich jak megaparsek (Mpc = 106 pc) oraz gigaparsek (Gpc = 109 pc).

Przykładowe odległości wyrażane w parsekach:

  • promień naszej Galaktyki szacuje się na około 18-19 tysięcy parseków;
  • Słońce jest oddalone od najbliżej położonej od naszego układu gwiazdy, czyli Proxima Centauri, o 1,29 parseka;
  • najbliższa Galaktyka Andromedy jest oddalona od Drogi Mlecznej o około 770 000 parseków.

Astronomiczne zapytania:

  • https://odkrywcyplanet pl/podstawowe-jednostki-wykorzystywane-do-oszacowania-kosmicznych-odleglosci-miedzy-obiektami/

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



2 opinii o “Podstawowe jednostki wykorzystywane do oszacowania kosmicznych odległości między obiektamiAktualności, poradniki i rankingi na Odkrywcyplanet.pl 2023

  1. Krzysztof Korczyński

    podane powyżej czasy w jakich światło z Ziemi biegnie do Księżyca i Słońca są błędne. To nie 80 i 500 sekund, ale około jednej sekundy w przypadku Księżyca i osiem minut do Słońca..

    Reply
  2. JanUsz

    Błąd i to duży! Światło ze Słońca na Ziemię biegnie 500 sek, a nie 50sek!

    Reply

Dodaj opinię