Historyczne wizyty asteroid na naszej planecie. Kiedy dochodziło do uderzeń?

Astronomia: Kosmos 75 0

W historii Ziemi było wiele przypadków obiektów bliskich Ziemi (klasa NEO obiektów kosmicznych), które uderzały w naszą planetę, docierając do powierzchni lub eksplodując nad nią pod wpływem intensywnej energii uwalnianej podczas przejścia obiektu przez atmosferę.

Bombardowania asteroid to naturalne procesy kształtujące powierzchnię naszej planety, podobnie jak wulkany. Zdecydowana większość tych uderzeń miała miejsce w przypadku bardzo małych obiektów, ale zdarzały się pewne niezwykłe wyjątki.


Superbolid nad Czelabińskiem

W 2013 roku 15 lutego asteroida o średnicy około 20 metrów weszła w atmosferę ziemską nad miastem Czelabińsk w Rosji. Obiekt eksplodował, gdy był jeszcze w powietrzu, uwalniając taką samą ilość energii jak 500 kiloton trotylu. Na szczęście eksplodował około 30 km nad ziemią i nie spowodował bezpośrednich uszkodzeń.

Mimo to asteroida wywołała falę uderzeniową, która raniła 1500 osób i uszkodziła 7200 budynków w sześciu miastach. Większość obrażeń była spowodowana nadmierną ciekawością – ludzie zobaczyli jasny błysk i podeszli do okien, aby wyjrzeć na zewnątrz. Fala uderzeniowa, poruszająca się z prędkością nieco mniejszą od prędkości dźwięku, nadeszła później i rozbiła okna, raniąc obserwatorów rozbijanymi szybami.


Katastrofa tunguska

W 1908 roku asteroida lub kometa o średnicy około 30 metrów weszła w atmosferę i eksplodowała nad ziemią w środkowej Syberii (Rosja). Eksplozja powaliła około 80 mln drzew na obszarze 2150 km2. Szacuje się, że eksplozja ta była 1000 razy silniejsza niż eksplozja bomby atomowej w Hiroszimie. Gdyby miało to miejsce nad obszarem metropolitalnym, miasto to zostałoby całkowicie zniszczone. Na szczęście wydarzyło się to na terenie niezamieszkałym i prawdopodobnie nikt nie zginął.


Może również zainteresować …


Krater Chicxulub

65 milionów lat temu asteroida o średnicy około 10 do 15 km uderzyła w Ziemię na terenach dzisiejszego Meksyku. Tamtejsza katastrofa doprowadziła do wyginięcia 70% wszystkich gatunków na naszej planecie, w tym dinozaurów.

Uderzenie obiektu o takiej wielkości miałoby niszczycielskie skutki, a dane geologiczne dają nam pewne wskazówki na temat tego, co się wtedy wydarzyło. Asteroida uderzyła w wodę, tworząc megatsunami sięgające od południowo-wschodniego Meksyku aż do Teksasu i Florydy, a także w górę płytkiego oceanu pokrywającego obecne tereny Wielkich Równin. Wybuch w wyniku uderzenia o powierzchnię prawdopodobnie wyrzucił fragmenty asteroidy i Ziemi tak daleko, że na krótko opuściły atmosferę, po czym spadły ponownie.


Podobnie jak miliony spadających gwiazd, cała ta materia została rozgrzana do ogromnych temperatur po ponownym wejściu w atmosferę, podgrzewając powierzchnię Ziemi i powodując pożary. Możliwe, że spłonęły wszystkie lasy na naszej planecie. Tymczasem ogromne fale uderzeniowe wywołały globalne trzęsienia skorupy ziemskiej i prawdopodobnie erupcje wulkanów. Chmura rozgrzanego pyłu, popiołu i pary rozprzestrzeniła się z krateru, gdy obiekt uderzył w Ziemię w mniej niż sekundę.

Pył ten mógł pokrywać całą powierzchnię Ziemi nawet przez dekadę, tworząc niesprzyjające środowisko dla żywych istot. Być może, co ważniejsze, pył mógł również pozostać w atmosferze, blokując Słońce i zakłócając fotosyntezę roślin, od których zależy cały łańcuch pokarmowy, a także obniżając temperaturę Ziemi na wiele lat.


Może również zainteresować …


Konsekwencje uderzenia asteroidy w przyszłości

Chociaż ogromne asteroidy, takie jak meteoryt, który poczynił ogromne spustoszenia na naszej planecie 65 milionów lat temu, są rzadkie, to obiekty klasy NEO o zróżnicowanych rozmiarach mogą stanowić poważne zagrożenie. Uderzenie w gęsto zaludnione miasto lub nad nim mogłoby spowodować śmierć milionów ludzi, a uderzenie w wodę mogłoby spowodować masowe powodzie na wybrzeżach. Każda poważniejsza wizyta asteroidy doprowadziłoby do rozległych zniszczeń, obrażeń i śmierci oraz spowodowałoby niespotykany dotąd kryzys humanitarny i uchodźczy na całym świecie.


Źródła publikacji:
(1) planetary.org / „Notable Asteroid Impacts in Earth’s History”
(2) astronomy.com / „Earth’s greatest hits: A history of asteroid impacts”

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



Dodaj opinię