Enceladus – mały naturalny satelita Saturna

Astronomia: Kosmos, Planety 1 309 0

Ten niezbyt imponujących rozmiarów księżyc w ostatnich latach nabrał na znaczeniu ze względu na wzmożone zainteresowanie naukowców jego podpowierzchniowym oceanem, gdzie mogłyby istnieć organizmy żywe.

Enceladus, mały księżyc Saturna o promieniu 251 km - fotografia wykonana przez sondę Cassini 28 października 2015 roku, kiedy to przeleciała ona w odległości najbliżej do 50 km od powierzchni Enceladusa, pobierając dane z pióropusza pary wodnej na biegunie południowym. Źródło: www.jpl.nasa.gov.
Enceladus, mały księżyc Saturna o promieniu 251 km – fotografia wykonana przez sondę Cassini 28 października 2015 roku, kiedy to przeleciała ona w odległości najbliżej do 50 km od powierzchni Enceladusa, pobierając dane z pióropusza pary wodnej na biegunie południowym. Źródło: www.jpl.nasa.gov.

Woda na Enceladusie?

Na tak niewielkiej przestrzeni, jaką zajmuje Enceladus mający zaledwie 500 km średnicy, istnienie takiego zbiornika z cieczą jest dużą zagadką dla uczonych.

Odkrycia złożonych cząstek pochodzenia organicznego oraz pary wodnej zawdzięczamy misji sondy Cassini, której zadaniem było właśnie zebranie jak największej ilości informacji z rejonu Saturna oraz jego księżyców.

Cechą wspólną wszystkich naturalnych satelitów tej planety jest oczywiście bardzo niska temperatura powierzchniowa, która w przypadku Enceladusa może wynosić nawet poniżej -200°C. Powód to oczywiście oddalenie od Słońca, jednakże procesy geotermalne oraz kriowulkaniczne związane z podgrzewaniem głębszych warstw przez skały lub płynne jądro mogą powodować ogrzanie powierzchni, przez co na niektórych księżycach temperatura może być wyższa niż pierwotnie szacowano.


Popularne zestawienia sprzętu do obserwacji


Związki organiczne na Enceladusie

Odkrycie na Enceladusie złożonych związków organicznych wywołało nie lada emocje wśród naukowców, którzy zaczęli się prześcigać odnośnie ich faktycznego pochodzenia. Przede wszystkim wykryte związki znaleziono rozpuszczone w zbiornikach wodnych, które wydostały się na powierzchnię dzięki licznym zjawiskom hydrotermalnym, charakterystycznym dla tego księżyca.

Gejzery wyrzucają ziarenka lodu na wysokość wielu kilometrów, przez co wyłapanie ich przez sondę Cassini było właściwie tylko formalnością. Skąd zatem mogą pochodzić odkryte związki chemiczne? Wbrew pozorom odpowiedzi może być kilka, gdyż prawdopodobne jest zarówno wytworzenie ich przez hipotetycznie istniejące na Enceladusie organizmy żywe, jak i przetransportowanie ich na powierzchnię Enceladusa przez meteoryty. Nie wyklucza się także syntetyzowania owych związków przez reakcje hydrotermalne, zachodzące pod powierzchnią tego księżyca.


Ciekawostki o Enceladusie

Dzięki odbijaniu niemalże wszystkich promieni słonecznych (99% padającego na Enceladusa światła słonecznego) księżyc ten stanowi bardzo jasny obiekt, czego powodem jest właśnie pokrywa lodowa. Nawet niewielkie ilości docierającego do jego powierzchni światła potrafią w imponujący sposób rozświetlić go, przez co z przestrzeni kosmicznej jest on bardzo widoczny jak na swoje dość skromne gabaryty.

Cechą charakterystyczną Enceladusa są również liczne pęknięcia oraz rozwarstwienia zauważalne na jego powierzchni, przez które wydostają się produkty reakcji hydrotermalnych zachodzących na tym księżycu. One z kolei stanowią podstawy teorii o możliwym istnieniu ogromnego zbiornika wodnego, który jest ogrzewany przez kominy hydrotermalne, co przy zaobserwowaniu skomplikowanych związków chemicznych dałoby solidne podstawy do istnienia prostych organizmów jednokomórkowych, żyjących w warunkach beztlenowych.

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



Dodaj opinię