Pluton

Astronomia: Planety 18 412 8

Odkrycie Plutona związane jest z zaobserwowanym podczas odkrycia Neptuna zjawiskiem polegającym na odchyłkach w ruchu planety, którego źródłem nie mogła być ona sama. W czasie odkrywania niebieskiej planety, zaobserwowano że ruch samego Neptuna także także wykazuje pewne zaburzenia. Z tego powodu naukowcy zaczęli rozważać, czy nie jest to przypadkiem związane z istnieniem w Układzie Słonecznym jeszcze jednej planety poza Neptunem.

W poszukiwaniu najdalszej planety Układu Słonecznego

Odpowiedzi na to pytanie zaczęli poszukiwać astronomowie amerykańscy, którzy w 1905 roku udało się obliczyć orbitę najdalej oddalonej od Słońca planety. Dokonał tego Percival Lowell, który zaczął także poszukiwania nowej planety na niebie. Rozpoczęte przez niego poszukiwania, już po śmierci naukowca, kontynuował jego asystent. Udało mu się ją odnaleźć w lutym 1930 roku.

Nowo odkryta planeta leżała w gwiazdozbiorze Bliźniąt, w oddaleniu o 6 stopni od pozycji, którą przewidział Lowell. Po tygodniach obserwacji, w marcu 1930 roku obserwatorium Lowella oficjalnie poinformowało o odkryciu przez naukowców nowej planety. Ciekawym zbiegiem okoliczności pozostaje fakt, że miało to miejsce w 49 rocznicę odkrycia Urana – planety należącej także do gwiazdozbioru Bliźniąt.


Wyniki dalszych badań

Podczas dalszych badań odkryto, że masa i rozmiar nowej planety nie są zgodne z założeniami poczynionymi przez Lowella. Okazało się, że zaburzenia orbit Urana oraz Neptuna wymagają, by ich źródłem była planeta, której masa byłaby większa od masy kuli ziemskiej o około 6-7 razy. Jednak odkryta planeta okazała się znacznie mniejsza. Wynikająca niezgodność pomiędzy masa Neptuna a zaburzeniami sąsiadujących z nim planet naukowcy próbują wyjaśnić na dwa sposoby. Po pierwsze za Neptunem może istnieć jeszcze jedna planeta należąca do Układu słonecznego, a odkrycie samego Plutona stanowiło tylko zbieg okoliczności. Druga hipoteza zakłada, że wartości zaburzeń w orbitach Urana i Neptuna wynikają po prostu z błędów przeprowadzonych obserwacji.

Pluton tylko do niedawna był uważany za najdalszą z poznanych planet należących do Układu Słonecznego. Od sierpnia 2006 roku, został jednak uznany za planetę karłowatą.

Pluton - status: planeta karłowata od 2006 roku.
Pluton – status: planeta karłowata od 2006 roku.

Charakterystyka planety Pluton

Odległość Plutona od Słońca wynosi 40 jednostek astronomicznych (AU), a okres obiegu wokół centralnej gwiazdy układu wynosi 284,09 roku. Ruch Plutona, który można obserwować pomiędzy gwiazdami jest bardzo powolny. W ciągu roku przesuwa się on jedynie niewiele ponad stopień. Warto zwrócić uwagę, że orbita Plutona w znacznym stopniu różni się od orbit planet Układu Słonczego. Jest najbardziej spłaszczona i tworzy z ekliptyką największy kąt o rozmiarze 17,1 stopnia.

Część orbity Plutona w pobliżu peryhelium znajduje się wewnątrz Neptuna. W sytuacji gdyby orbita Plutona leżała w płaszczyźnie orbity należącej do Niebieskiej Planety, a ich tory by się przecinały, kwestią czasu byłoby zderzenie tych dwóch ciał niebieskich. Faktycznie jest jednak tak, że przecinają się jedynie rzuty orbity tych planet na płaszczyznę ekliptyki, a w punktach przecięcia się rzutów, obie planety są znacznie od siebie oddalone. Z tego powodu prawdopodobnie nigdy nie dojdzie do ich zderzenia, czy nawet silniejszego oddziaływania grawitacyjnego pomiędzy nimi.

Chętnie kupowane teleskopy do obserwacji nieba.


Nawet największe teleskopy pozwalają obserwować Pluton jedynie jako niezbyt jasną plamkę. Z tego powodu o kształcie tej planety i jej powierzchnia tak naprawdę nie da się nic powiedzieć. Przypuszczalnie składa się ona z mieszaniny, w której skład wchodzi około 30% lodu wodnego i 70% materiału skalnego. Temperatura powierzchni Plutona wynosi około -230 stopni Celsjusza. W tak niskiej temperaturze w stanie gazowym występują tylko wodór, hel, metan oraz neon. Jeżeli chodzi o masę i budowę Plutona, są one od momentu odkrycia planety przedmiotem gorących dyskusji.

W 1978 roku dokonano odkrycia pierwszego satelity Neptuna. Interpretacja fotometrycznych obserwacji Plutona i jego księżyca pozwoliła na określenie jego średnicy, która według ustaleń wynosi niespełna 2 300 kilometrów, a średnia gęstość planety to 1,5 g/cm3 – czyli Pluton jest mniejszy niż naturalny satelita Ziemi.

Orbita Plutona Charakterystyka fizyczna Plutona
Średnia odległość od Słońca 5 906 376 272 km (39,481 686 77 AU) Średnica 2274 km
Długość orbity 36,530 Tm (244,186 AU) Powierzchnia 1,795 × 107 km2
Mimośród 0,248 807 66 Objętość 7,15 × 107 km3
Peryhelium 4 436 824 613 km (29,658 340 67 AU) Masa 1,25 × 1022kg
Aphelium 7 375 927 931 km (49,305 032 87 AU) Gęstość 1,75 g/cm3
Okres orbitalny 90 613,306 dni (284,09 lat) Przyspieszenie 0,58 m/s2 (0,059 g)
Okres synodyczny 366,74 d Prędkość ucieczki 1,2 km/s
Średnia prędkość orbitalna 4,666 km/s Okres rotacji 6d 9h 17m 35s (6,387 dnia)
Maksymalna prędkość 4,112 km/s Prędkość obrotu na równiku 47,18 km/h
Minimalna prędkość 3,676 km/s Nachylenie osi 122,54°
Inklinacja 17,142° Deklinacja -9,09°
Satelity naturalne (księżyce) 5 Albedo 0,3
Temperatura powierzchni 33 K(min)
Atmosfera 44 K(śred.)
Ciśnienie atmosferyczne 0,15-0,30 Pa 55 K(max)
Skład azot, metan
Dane http://astro.ia.uz.zgora.pl/~tygrysek/site/planety_karlowate/pluton/pluton.html

Dlaczego zatem Pluton nie jest planetą?

Oszacowania naukowców wykazały, że masa Plutona stanowi jedynie 1/459 części planety Ziemia. Dlatego w 2006 roku IAU po głosowaniu 400 astronomów zdegradowała planetę do statusu planety karłowatej.



Księżyce Plutona

Największym naturalnym satelitą Plutona jest Charon. Niektórzy naukowcy głoszą nawet teorię, że Charon wraz z Plutonem stanowią swoisty układ podwójny ze względu na rozmiary księżyca (ponadprzeciętne w porównaniu z planetą). Naturalny satelita jest bowiem tylko 2 razy mniejszy i 7 razy lżejszy od Plutona.

Charon Hydra
Średnica (km) 1207 Średnica b.d.
Masa (kg) 1,52 × 10²¹ Masa (kg) 2 × 10¹⁸
Półoś wielka (km) 19571 Półoś wielka (km) 64780
Okres obiegu 6d 9h 17m Okres obiegu 38d
Mimośród bliski 0 Mimośród 0,50%
Nachylenie orbity względem równika 0,00° ± 0,014° Nachylenie orbity względem równika 0,22°
Data odkrycia 22 czerwca 1978 Data odkrycia 15 maja 2005
Nix
Średnica b.d.
Masa (kg) 2 × 10¹⁸
Półoś wielka (km) 48675
Okres obiegu 25d
Mimośród 0,20%
Nachylenie orbity względem równika 0,04°
Data odkrycia 15 maja 2005
Pluton - księżyce: Charon, Hydra, Nix, Styx i Kerberos.
Pluton – księżyce: Charon, Hydra, Nix, Styx i Kerberos.

Obserwacja nieba z gwiazdami i innymi obiektami dostarcza niezapomnianych wrażeń, szcezgólnie wykorzystując do tego teleskop.


Astronomiczne zapytania:

  • odkrywcy planet
  • pluton
  • planeta pluton
  • https://odkrywcyplanet pl/pluton/
  • pluton planeta
  • pluton powierzchnia

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



8 opinii o “PlutonAktualności, poradniki i rankingi na Odkrywcyplanet.pl 2023

Dodaj opinię