W poszukiwaniu życia pozaziemskiego w naszym Układzie Słonecznym [część I] – Europa, Enceladus i Tytan

Astronomia: Kosmos 631 0
życie pozaziemskie w Układzie Słonecznym
życie pozaziemskie w Układzie Słonecznym

Naukowcy z całego świata dokładają wszelkich starań, aby wspólnymi siłami poszukiwać śladów życia (nawet tego najbardziej prymitywnego) poza naszą planetą. Ze względu na ograniczone możliwości podróży kosmicznych obecnie najbardziej miarodajnymi wynikami badań mogą się oczywiście poszczycić misje wykonywane w obrębie naszego podwórka – czyli Układu Słonecznego.

Podstawą działań jest oczywiście poszukiwanie miejsc, w których występuje woda w stanie ciekłym. Według definicji oraz wniosków naukowców to ona właśnie jest podstawą do występowania i rozwoju potencjalnego życia. W ten oto sposób uwagę przykuwa przynajmniej kilka obiektów znajdujących się w naszym układzie, na których może potencjalnie istnieć coś więcej, niż tylko skaliste i piaszczyste struktury. Na jakich miejscach zatem skupiają się obecne badania?


Europa – księżyc Jowisza

To jedno z głównych miejsc, które podejrzewa się o istnienie wody w stanie ciekłym i tym samym występowanie życia. Według przedstawionych prognoz występowanie zbiornika ma charakter typowo podpowierzchniowy, prawdopodobnie z wodą słoną. Na Europie zidentyfikowano skorupę lodową (grubość wg szacunków od 15 do 25 km), pod która ma właśnie znajdować się olbrzymi ocean o głębokości nawet do 170 km. Za jego ogrzewanie miałyby być odpowiedzialne procesy geotermalne, występujące na tym księżycu.

Zbiornik ten jest prawdopodobnie jedynym miejscem na Europie, gdzie możliwe byłoby istnienie życia – ten duży księżyc Jowisza nie posiada bowiem atmosfery i odpowiednio silnej magnetosfery, co stanowiło by należytą ochronę przed kosmicznym promieniowaniem.

Księżyc Europa naturalny satelita Jowisza, z widoczną charakterystyczną grubą powłoką lodową. Fotografia: www.jpl.nasa.gov.
Księżyc Europa naturalny satelita Jowisza, z widoczną charakterystyczną grubą powłoką lodową. Fotografia: www.jpl.nasa.gov.

Enceladus – księżyc Saturna

To kolejny mocny kandydat do istnienia życia pozaziemskiego. Podobnie jak w przypadku Europy, także i tutaj stwierdzono obecność podpowierzchniowego oceanu, a także procesów geotermalnych oraz występowanie związków organicznych. Zbiornik z wodą w stanie ciekłym znajduje się pod grubą skorupą lodową, która odbija nawet 90% światła słonecznego, co przyczynia się do istnienia bardzo surowego oraz mroźnego środowiska na powierzchni księżyca. Szacuje się natomiast, że woda w podpowierzchniowym zbiorniku może mieć temperaturę dochodzącą do 90°C.

Symulacje wykonywane przez niemieckich oraz austriackich naukowców z Uniwersytetu Wiedeńskiego na archeonach (organizmy jednokomórkowe) wykazały, że niektóre szczepy tych bakterii radzą sobie w takim środowisku. Problemem dla ich potencjalnego występowania na Enceladusie jest fakt istnienia formaldehydu na Enceladusie (jego obecność w dużym stężeniu została stwierdzona przez sondę Cassini), bardzo silnego związku trującego i szkodliwego nawet dla tak odpornych mikroorganizmów.

Enceladus, mały księżyc Saturna - fotografia wykonana przez sondę Cassini 28 października 2015 roku. Źródło: www.jpl.nasa.gov.
Enceladus, mały księżyc Saturna – fotografia wykonana przez sondę Cassini 28 października 2015 roku. Źródło: www.jpl.nasa.gov.


Tytan – największy księżyc Saturna

Planowane w przyszłości dedykowane w kierunku Tytana misje mają przybliżyć nam temat tego większego od Merkurego księżyca Saturna. Już w 2026 roku w jego kierunku ma zostać wysłana sonda przypominającego kształtem 4-ramiennego drona, który znajdzie się w pobliżu tego naturalnego satelity w 2034 roku.

Dlaczego Tytan jest interesujący? Ze względu na fakt istnienia na jego powierzchni zbiorników w postaci mórz, rzek oraz jezior (powszechnie występują w nich węglowodory), atmosfery zawierającej metan oraz lodowych wzniesień. Jeżeli znajduje się na Tytanie woda w stanie ciekłym, to najpewniej jest ona schowana pod skorupą lodową.

Tytan księżyc Saturna. Zdjęcie: www.universetoday.com.
Tytan księżyc Saturna. Zdjęcie: www.universetoday.com.

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



Dodaj opinię