Teleskop dzięki swoim możliwościom obserwacyjnym staje się dla fanów astronomii jednym z podstawowych elementów ich codziennego życia.
Nieodpowiednia eksploatacja może natomiast spowodować jego uszkodzenie – rzadziej samej konstrukcji, a najczęściej delikatnych części odpowiadających za optykę, co wiąże się często z koniecznością ich wymiany. Poniżej prezentujemy 5 najważniejszych wskazówek, o których należy pamiętać korzystając codziennie z teleskopu.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Kurz negatywnie wpływa na powierzchnię soczewek
Starajmy się pozostawiać sprzęt w warunkach możliwie niewielkiego zakurzenia oraz zabrudzenia, w domu raczej nie najlepszym rozwiązaniem będzie strych, gdzie najczęściej gromadzą się spore warstwy zanieczyszczeń. Nawet niewielkie drobinki kurzu potrafią uszkodzić delikatną powłokę antyrefleksyjną soczewek i porysować ich powierzchnię, co właściwie wiąże się z koniecznością ich wymiany.
Sposób przechowywania i przenoszenia
Jeżeli korzystamy z teleskopu sporadycznie, wówczas częstym problemem staje się wszędobylski kurz, który osiada na jego powierzchni. Jest to szczególnie problematyczne, gdy znajduje się on na elementach optycznych. W takiej sytuacji warto wykorzystać pokrowiec, aby przykryć całą konstrukcję, lub po prostu zdemontować ze statywu tubus i umieścić go w torbie (często dołączana jest do zestawu), minimalizującej efekty wstrząsu lub ryzyko potencjalnych uszkodzeń mechanicznych.
W przypadku przechowywania sprzętu w warunkach domowych nie jest konieczne zwracanie uwagi na wodoszczelność torby, natomiast gdy nasz sprzęt transportujemy w terenie, wówczas warto zwrócić uwagę na tę kwestię. Soczewki czy też szukacz warto umieścić w osobnych pudełkach lub przegrodach, sama torba powinna mieć natomiast wygodny pasek do przewieszania przez ramię, co przydaje się podczas obserwacji terenowych, a także solidne uchwyty.
Poradniki zakupowe i rankingi na skróty:
Sprzęt powinien być suchy
Przed przystąpieniem do zabiegów pielęgnacyjnych należy zadbać o to, aby nasz teleskop był przede wszystkim suchy. W przypadku powierzchni samej konstrukcji wystarczy nam do tego sucha, miękka ściereczka, natomiast osuszanie soczewek wymaga raczej przeniesienia optyki w odpowiednie miejsce, w którym przyrządy optyczne spokojnie wyschną (warto także, aby było przewiewne).
Dlaczego pozbycie się wilgoci jest tak istotne? Ze względu na fakt, że pozbywanie się drobinek kurzu oraz innych zanieczyszczeń z zawilgoconej powierzchni jest mocno utrudnione, zwiększa się również ryzyko pozostawienia smug oraz zarysowań, gdy soczewka podczas czyszczenia jest mokra.
Sposób czyszczenia sprzętu
Usuwanie zanieczyszczeń z powierzchni teleskopu powinno odbywać się w sposób regularny. O ile w przypadku samego zewnętrznej konstrukcji powinna nam wystarczyć raczej zwykła ściereczka z mikrofibry lub ścierka ze standardowym środkiem do czyszczenia, o tyle pozbywanie się brudu z optyki wymaga od nas ostrożności i delikatności (tutaj przyda nam się pędzelek albo sprzężone powietrze, rzadziej wykorzystywana jest miękka ściereczka ze środkiem czyszczącym, którą stosujemy w przypadku chęci usunięcia z powierzchni optyki np. śladów palców).
Nie należy jednak przesadzać ze zbytnią częstością wykonywanych zabiegów pielęgnacyjnych, gdyż nawet delikatne tarcie (w przypadku korzystania ze ściereczek) może doprowadzić do uszkodzenia powłoki soczewek.
W przypadku trudniejszych do usunięcia zanieczyszczeń, takich jak tłuszcz, smary, zapylenie, stosuje się np. mieszaninę wody destylowanej z alkoholem izopropylowym (roztwór ten ma działanie neutralne na powierzchnie takie jak plastik czy metal).
Przede wszystkim delikatność!
Przy codziennej eksploatacji teleskopu pamiętajmy, że mamy do czynienia z konstrukcją wymagająca dużej delikatności przy jej stosowaniu. Na uszkodzenia szczególnie narażone są elementy optyczne, często dochodzi również do rozkalibrowania samej optyki, co skutkuje chociażby problemami z ustawieniem ostrości. Postawiona konstrukcja powinna być stabilna, a nogi od statywu odpowiednio wyregulowane, na tą samą długość.
