Jednostką odległości powszechnie używaną w astronomii jest miara określana jako parsek. Parsek jest odległością między Słońcem, a obiektem astronomicznym, gdzie kąt paralaksy wynosi jedną minutę kątową (1/60°), czyli 60 sekund kątowych (60/3600°). Kąt paralaksy jest definiowany poprzez pomiar ruchu paralaksy albo pozorny ruch danej gwiazdy względem bardziej odległych gwiazd. Ciało obserwowane jest z przeciwnych stron Słońca (w ciągu sześciu miesięcy). Różnicę pomiarów kątów dzieli się na pół, co podaje wartość kąta paralaksy.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Definicja parseka
W sytuacji, gdy mamy ustalony kąt paralaksy, można ustalić odległości do gwiazdy za pomocą zasad trygonometrii (ponieważ znana jest odległość Ziemi od Słońca). Odcinek od Słońca do gwiazdy o kącie paralaksy równym 1 sekundzie kątowej został zatwierdzony jako jednostka, natomiast parsekiem nazwał ją Turner w 1913 roku.
Nazwa ta powstała z połączenia słów paralaksa i sekunda. Pojęcie paralaksy jest związane z ruchem obrotowym Ziemi (paralaksa dobowa), ze zmianą szerokości geograficznej obserwatora (paralaksa geocentryczna południkowa) czy związana z ruchem Ziemi po orbicie wokółsłonecznej (paralaksa roczna). Definicja podaje, że 1 parsek (pc) to odległość, z której połowa wielkiej osi orbity ziemskiej jest widoczna jako łuk o długości 1 sekundy. Odległość ta jest odwrotnością paralaksy heliocentrycznej danego ciała. Parsek jest obecnie określany skrótem pc, wcześniej był to skrót ps. Skrót ps dziś nie jest wskazany ze względu na zbieżność ze skrótem dla pikosekundy.
Zastosowanie jednostki parsek
Parsek umożliwia wyprowadzanie i opisywanie ogromnych odległości. Jeden parsek to w przybliżeniu 3,2616 roku świetlnego, co w przybliżeniu daje 3,086 · 1016 m. Jednostkami pochodnymi są kiloparsek (kpc), który jest równy 103 parsekom. Wyróżnia się jeszcze w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii takie jednostki jak megaparsek (Mpc), czyli 106 parseków, i gigaparsek (Gpc) o wartości równej 109 parseków. Parsek to odległość, z której prostopadły do linii widzenia odcinek o długości 1 AU będzie widziany pod kątem 1 sekundy łuku, to jednostka określająca długość/odległość astronomiczną.
Parsek należy do układu jednostek astronomicznych. Jednostka astronomiczna z kolei służy do określania odległości w obrębie Układu Słonecznego i jest ona określona jako średnia odległość Ziemi od Słońca (149 597 870 700 m), natomiast parsek używany jest jako określenie odległości w stosunku do gwiazd. W astronomii galaktycznej stosuje się również miliparsek (mpc), który jest równy 10-3pc, i kiloparsek (kpc) z równowartością 103 pc. Z kolei w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii stosuje się megaparsek (Mpc) o równowartości 106 pc oraz gigaparsek (Gpc) o wartości 109 pc.
Odległość od Słońca do Proxima Centauri (odkryta w 1915 roku przez Roberta Innesa, jest to gwiazda najbliższa Ziemi poza Słońcem) wynosi 1,29 pc.
Parsek to jednostka miary, która jest równa 20 trylionom mil, 31 trylionom kilometrów czy 206 264 odległościom Ziemi od Słońca. Nowa jednostka pozwoliła na dokładniejsze określenie odległości wcześniej nienazwanej. Natomiast dla określenia odległości przy pomiarach w układach planetarnych stosuje się jednostki astronomiczne (AU). W przypadku tej jednostki 1 kilometr to 0,0000000006684587 AU, następnie 1 rok świetlny to 63241 AU, w przypadku 1 parseka to 206 265 AU. Przykładowe odległości podane za pomocą jednostki astronomicznej to np. odległość Księżyca od Ziemi równająca się 0,0026 AU, a z Jowisza na Słońce to aż 5,2 AU. Niestety już przy dużych odległościach jak np. ze Słońca do Proxima Centauri 268 000 AU, a Słońce oddalone jest od centrum Drogi Mlecznej o około 1 700 000 AU, napotykamy niedogodności używania jednostki astronomicznej w podawaniu i obliczaniu większych odległości. Dlatego też wniosek Turnera w XIX wieku szybko został zaakceptowany przez Akademię Królewską i rozpoczęto stosowanie parseka do podawania odległości dużych, co pozwoliło ułatwić zapis tych odległości. Parsek pozwolił na ujednolicenie stosowanych jednostek i zarazem ich skrócenie. Parsek określa odległość, którą światło przemierza przez 3 lata i 3 miesiące.
Astronomiczne zapytania:
- parsek
- parsek definicja
- https://odkrywcyplanet pl/parsek/
- 1 parsek
- co to parsek
- Gigaparsek ile to kilometrów
- parsek a rok świetlny
- Parsek jednostka astronomiczna
