Bolesław Prus - ciekawostki o najbardziej znanym noweliście

Bolesław Prus to wyjątkowo znana postać w polskiej sztuce pozytywistycznej. Jego najbardziej sławne dzieła to m.in. nowelki „Kamizelka”, „Katarynka” czy „Z legend dawnego Egiptu”, a także powieść „Lalka”, do dziś uważana za jedno z największych dzieł prozatorskich okresu pozytywizmu. Poznaj wyjątkowe ciekawostki na temat życia Bolesława Prusa i jego twórczości.

Jakie informacje znajdziemy w publikacji?

Bolesław Prus czyli Aleksander Głowacki

Słynny pisarz urodził się 20 sierpnia 1847 na Lubelszczyźnie jako Aleksander Głowacki. Bardzo szybko został sierotą – jego matka zmarła, kiedy miał trzy lata, w wieku sześciu lat stracił również ojca. Za wychowanie chłopca odpowiedzialna była więc jego babcia, a później również ciotka.

Herb rodowy rodziny Głowackich to Prus I, który później posłużył Aleksandrowi za inspirację do stworzenia pseudonimu. Jak sam przyznawał, uważał swoje artykuły i dzieła pisarskie za „głupstwa”, przez co posługiwał się fałszywym nazwiskiem ze wstydu.

Udział w powstaniu styczniowym

Nastoletni Aleksander zamieszkał ze starszym bratem, Leonem Głowackim, który był działaczem radykalnej partii „Czerwonych”. To właśnie z jego powodu w wieku szesnastu lat Aleksander zakończył edukację w gimnazjum, aby wziąć udział w powstaniu styczniowym. Niestety już kilka dni po rozpoczęciu powstania został ranny podczas bitwy pod wsią Białka i trafił do rosyjskiej niewoli.

Choć wkrótce po opuszczeniu szpitala odzyskał wolność i wrócił do gimnazjum, które ostatecznie ukończył, udział w powstaniu styczniowym odcisnął trwałe piętno na jego życiu oraz przyszłej twórczości. Na skutek odniesionych ran chorował na nadwrażliwość oczu, a przez zespół stresu pourazowego zaczął cierpieć na agorafobię (lęk przed miejscami publicznymi i otwartą przestrzenią). Lęk ten sprawił, że bał się podróżować przez mosty, a pociągiem jeździł wyłącznie po zmroku.

Kariera artystyczna

W 1882 roku Głowacki został redaktorem tygodnika „Nowiny” i od tego czasu poważnie zajął się swoją karierą beletrystyczną. Pisał liczne nowele i opowiadania, które były publikowane na łamach czasopism, z którymi prowadził współpracę. Kiedy na skutek upadku tygodnika „Nowiny”, nad którym pracował, powróciły problemy finansowe, skupił się przede wszystkim na pisaniu powieści.

Jego pierwszą dużą powieścią była wydawana w 1885 roku na łamach jednego z czasopism „Placówka”. Dwa lata później napisał „Lalkę”, która do dziś uważana jest za jedno z największych dzieł pisarza. Wśród najważniejszych lektur szkolnych często wymieniana jest właśnie Lalka – streszczenie i wydania książkowe tej powieści są chętnie czytane nie tylko przez uczniów. Inną znaną powieścią Bolesława Prusa są „Emancypantki”, poruszające ważne tematy społeczne w XIX wieku.

Edukacja i kariera dziennikarska

Po ukończeniu gimnazjum Aleksander przez krótki czas uczył się w Szkole Głównej w Warszawie, jednak trudna sytuacja finansowa uniemożliwiła mu ukończenie edukacji. Przeprowadził się do Puław, gdzie podjął naukę na Wydziale Leśnym Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, lecz wkrótce przerwał naukę i wrócił do Warszawy.

Jego pierwszy wiersz, zatytułowany „Do Pegaza” opublikowano 10 stycznia 1864 roku w „Kurierze Niedzielnym”. Publikowane w tym czasie wiersze i listy podpisywał pseudonimem Jan w Oleju. Pseudonim Bolesław Prus przyjął kilka lat później, kiedy zaczął regularnie pisać artykuły i felietony w czasopismach „Niwa”, „Opiekun domowy” oraz pismach satyrycznych.

Nieszczęśliwa miłość i życie prywatne

W młodości Aleksander Głowacki był zakochany w Oktawii Rodkiewiczowej z Radziwiłłowiczów. Ostatecznie jednak jej mężem został słynny dramaturg Stefan Żeromski, a Głowacki po wielu latach pojawił się na ich ślubie w roli świadka. Z Rodkiewiczową miał dobre kontakty – podobno to rozmowy z nią zainspirowały go do stworzenia postaci Magdaleny Brzeskiej w „Emancypantkach”.

W 1875 roku ożenił się z Oktawią Trembińską, daleką kuzynką ze strony matki. Od tego czasu żona częściowo opiekowała się nim z uwagi na zły stan zdrowia, spowodowany agorafobią i chorobą oczu. Para nie miała własnego potomstwa – wychowywali przybranego syna Emila, który w wieku 18 lat popełnił samobójstwo z powodu zawodu miłosnego.

Więcej ciekawostek o literaturze znajdziesz na portalu zinterpretuj.pl