Obserwacje wykonane w 2017 roku za pomocą teleskopów umieszczonych w USA w stanie Arizona oraz w RPA dostarczyły więcej informacji na temat obecności gazowego olbrzyma w gwiazdozbiorze Łabędzia, który wraz ze swoją gwiazdą znajduje się w odległości 670 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Planeta otrzymała nazwę KELT-9b.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Czym charakteryzuje się planeta KELT-9b?
Egzoplaneta KELT-9b krąży po bardzo ciasnej orbicie wokół swojej macierzystej gwiazdy typu widmowego B, w odległości zaledwie 0,03462 jednostki astronomicznej od niej. Oficjalnie ten „gorący Jowisz” został odkryty dzięki programowi Kilodegree Extremely Little Telescope wykorzystującemu obserwacje amatorskie, jak i te przy pomocy wspomnianych we wstępie dwóch teleskopów znajdujących się w Stanach Zjednoczonych i w RPA. Odkrycia dokonano dzięki zaobserwowaniu tranzytu planety na tle gwiazdy.
Temperatura na powierzchni KELT-9b dochodzi nawet do 4300°C po stronie letniej i do około 2300°C po stronie zimowej (efekt wysokiego promieniowania to ulatnianie się atmosfery do przestrzeni kosmicznej), ponadto planeta jest niemalże dwa razy większa od Jowisza (średnica około 270 tysięcy km), a przy tym trzykrotnie masywniejsza. Na skutek oddziałujących pływów ruch obrotowy jest zsynchronizowany z obrotem gwiazdy, co skutkuje zwrotem zawsze tej samej strony w jej kierunku. Orbitę planeta KELT-9b pokonuje w czasie wynoszącym jedynie 1,5 dnia, podczas którego dochodzi do znacznych wahań temperatur – mówi się o dwóch porach letnich oraz dwóch porach zimowych w trakcie jednego obiegu, z których każda trwa 9 godzin.
Dzięki danym uzyskanym z pracy wspomnianych teleskopów oraz w późniejszym czasie Kosmicznego Teleskopu TESS oszacowano, że planeta otrzymuje od swojej gwiazdy macierzystej nawet 44 tysiące razy więcej energii w porównaniu do tej, jaką otrzymuje nasza planeta od Słońca.
Co wiemy o gwieździe KELT-9?
Gwiazda macierzysta układu należy do typu widmowego B, z temperaturą powierzchni wynoszącą około 9900°C. KELT-9 posiada dwukrotnie większą średnicę w porównaniu do Słońca, wykonując ponadto obrót z 38 razy większą częstością (czas pełnego obrotu to jedynie około 16 godzin), niż robi to nasz żółty karzeł.
Skutek tak szybkiej rotacji to rozszerzenie gwiazdy na równiku, przy jednoczesnym jej spłaszczeniu na biegunach. Różnice temperatur pomiędzy tymi obszarami potrafią sięgać nawet 800°C.
