Odkrycie Plutona związane jest z zaobserwowanym podczas odkrycia Neptuna zjawiskiem polegającym na odchyłkach w ruchu planety, którego źródłem nie mogła być ona sama. W czasie odkrywania niebieskiej planety, zaobserwowano że ruch samego Neptuna także także wykazuje pewne zaburzenia. Z tego powodu naukowcy zaczęli rozważać, czy nie jest to przypadkiem związane z istnieniem w Układzie Słonecznym jeszcze jednej planety poza Neptunem.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
W poszukiwaniu najdalszej planety Układu Słonecznego
Odpowiedzi na to pytanie zaczęli poszukiwać astronomowie amerykańscy, którzy w 1905 roku udało się obliczyć orbitę najdalej oddalonej od Słońca planety. Dokonał tego Percival Lowell, który zaczął także poszukiwania nowej planety na niebie. Rozpoczęte przez niego poszukiwania, już po śmierci naukowca, kontynuował jego asystent. Udało mu się ją odnaleźć w lutym 1930 roku.
Nowo odkryta planeta leżała w gwiazdozbiorze Bliźniąt, w oddaleniu o 6 stopni od pozycji, którą przewidział Lowell. Po tygodniach obserwacji, w marcu 1930 roku obserwatorium Lowella oficjalnie poinformowało o odkryciu przez naukowców nowej planety. Ciekawym zbiegiem okoliczności pozostaje fakt, że miało to miejsce w 49 rocznicę odkrycia Urana – planety należącej także do gwiazdozbioru Bliźniąt.
Wyniki dalszych badań
Podczas dalszych badań odkryto, że masa i rozmiar nowej planety nie są zgodne z założeniami poczynionymi przez Lowella. Okazało się, że zaburzenia orbit Urana oraz Neptuna wymagają, by ich źródłem była planeta, której masa byłaby większa od masy kuli ziemskiej o około 6-7 razy. Jednak odkryta planeta okazała się znacznie mniejsza. Wynikająca niezgodność pomiędzy masa Neptuna a zaburzeniami sąsiadujących z nim planet naukowcy próbują wyjaśnić na dwa sposoby. Po pierwsze za Neptunem może istnieć jeszcze jedna planeta należąca do Układu słonecznego, a odkrycie samego Plutona stanowiło tylko zbieg okoliczności. Druga hipoteza zakłada, że wartości zaburzeń w orbitach Urana i Neptuna wynikają po prostu z błędów przeprowadzonych obserwacji.
Pluton tylko do niedawna był uważany za najdalszą z poznanych planet należących do Układu Słonecznego. Od sierpnia 2006 roku, został jednak uznany za planetę karłowatą.
Charakterystyka planety Pluton
Odległość Plutona od Słońca wynosi 40 jednostek astronomicznych (AU), a okres obiegu wokół centralnej gwiazdy układu wynosi 284,09 roku. Ruch Plutona, który można obserwować pomiędzy gwiazdami jest bardzo powolny. W ciągu roku przesuwa się on jedynie niewiele ponad stopień. Warto zwrócić uwagę, że orbita Plutona w znacznym stopniu różni się od orbit planet Układu Słonczego. Jest najbardziej spłaszczona i tworzy z ekliptyką największy kąt o rozmiarze 17,1 stopnia.
Część orbity Plutona w pobliżu peryhelium znajduje się wewnątrz Neptuna. W sytuacji gdyby orbita Plutona leżała w płaszczyźnie orbity należącej do Niebieskiej Planety, a ich tory by się przecinały, kwestią czasu byłoby zderzenie tych dwóch ciał niebieskich. Faktycznie jest jednak tak, że przecinają się jedynie rzuty orbity tych planet na płaszczyznę ekliptyki, a w punktach przecięcia się rzutów, obie planety są znacznie od siebie oddalone. Z tego powodu prawdopodobnie nigdy nie dojdzie do ich zderzenia, czy nawet silniejszego oddziaływania grawitacyjnego pomiędzy nimi.
Chętnie kupowane teleskopy do obserwacji nieba.
Nawet największe teleskopy pozwalają obserwować Pluton jedynie jako niezbyt jasną plamkę. Z tego powodu o kształcie tej planety i jej powierzchnia tak naprawdę nie da się nic powiedzieć. Przypuszczalnie składa się ona z mieszaniny, w której skład wchodzi około 30% lodu wodnego i 70% materiału skalnego. Temperatura powierzchni Plutona wynosi około -230 stopni Celsjusza. W tak niskiej temperaturze w stanie gazowym występują tylko wodór, hel, metan oraz neon. Jeżeli chodzi o masę i budowę Plutona, są one od momentu odkrycia planety przedmiotem gorących dyskusji.
W 1978 roku dokonano odkrycia pierwszego satelity Neptuna. Interpretacja fotometrycznych obserwacji Plutona i jego księżyca pozwoliła na określenie jego średnicy, która według ustaleń wynosi niespełna 2 300 kilometrów, a średnia gęstość planety to 1,5 g/cm3 – czyli Pluton jest mniejszy niż naturalny satelita Ziemi.
Orbita Plutona | Charakterystyka fizyczna Plutona | ||
Średnia odległość od Słońca | 5 906 376 272 km (39,481 686 77 AU) | Średnica | 2274 km |
Długość orbity | 36,530 Tm (244,186 AU) | Powierzchnia | 1,795 × 107 km2 |
Mimośród | 0,248 807 66 | Objętość | 7,15 × 107 km3 |
Peryhelium | 4 436 824 613 km (29,658 340 67 AU) | Masa | 1,25 × 1022kg |
Aphelium | 7 375 927 931 km (49,305 032 87 AU) | Gęstość | 1,75 g/cm3 |
Okres orbitalny | 90 613,306 dni (284,09 lat) | Przyspieszenie | 0,58 m/s2 (0,059 g) |
Okres synodyczny | 366,74 d | Prędkość ucieczki | 1,2 km/s |
Średnia prędkość orbitalna | 4,666 km/s | Okres rotacji | 6d 9h 17m 35s (6,387 dnia) |
Maksymalna prędkość | 4,112 km/s | Prędkość obrotu na równiku | 47,18 km/h |
Minimalna prędkość | 3,676 km/s | Nachylenie osi | 122,54° |
Inklinacja | 17,142° | Deklinacja | -9,09° |
Satelity naturalne (księżyce) | 5 | Albedo | 0,3 |
Temperatura powierzchni | 33 K(min) | ||
Atmosfera | 44 K(śred.) | ||
Ciśnienie atmosferyczne | 0,15-0,30 Pa | 55 K(max) | |
Skład | azot, metan | ||
Dane | http://astro.ia.uz.zgora.pl/~tygrysek/site/planety_karlowate/pluton/pluton.html |
Dlaczego zatem Pluton nie jest planetą?
Oszacowania naukowców wykazały, że masa Plutona stanowi jedynie 1/459 części planety Ziemia. Dlatego w 2006 roku IAU po głosowaniu 400 astronomów zdegradowała planetę do statusu planety karłowatej.
Księżyce Plutona
Największym naturalnym satelitą Plutona jest Charon. Niektórzy naukowcy głoszą nawet teorię, że Charon wraz z Plutonem stanowią swoisty układ podwójny ze względu na rozmiary księżyca (ponadprzeciętne w porównaniu z planetą). Naturalny satelita jest bowiem tylko 2 razy mniejszy i 7 razy lżejszy od Plutona.
Charon | Hydra | ||
Średnica (km) | 1207 | Średnica | b.d. |
Masa (kg) | 1,52 × 10²¹ | Masa (kg) | 2 × 10¹⁸ |
Półoś wielka (km) | 19571 | Półoś wielka (km) | 64780 |
Okres obiegu | 6d 9h 17m | Okres obiegu | 38d |
Mimośród | bliski 0 | Mimośród | 0,50% |
Nachylenie orbity względem równika | 0,00° ± 0,014° | Nachylenie orbity względem równika | 0,22° |
Data odkrycia | 22 czerwca 1978 | Data odkrycia | 15 maja 2005 |
Nix | |||
Średnica | b.d. | ||
Masa (kg) | 2 × 10¹⁸ | ||
Półoś wielka (km) | 48675 | ||
Okres obiegu | 25d | ||
Mimośród | 0,20% | ||
Nachylenie orbity względem równika | 0,04° | ||
Data odkrycia | 15 maja 2005 |
Obserwacja nieba z gwiazdami i innymi obiektami dostarcza niezapomnianych wrażeń, szcezgólnie wykorzystując do tego teleskop.
Astronomiczne zapytania:
- odkrywcy planet
- pluton
- planeta pluton
- https://odkrywcyplanet pl/pluton/
- pluton planeta
- pluton powierzchnia
Michał
Ja w szkole uczyłem się, że Pluton jest planetą i tak zostaje 🙂