Wielka Czerwona Plama na Jowiszu – co o niej wiemy? Czy faktycznie zanika?

Astronomia: Planety 1 380 0

Stosunkowo niewielka ilość informacji oraz potwierdzonych danych o planecie Jowisz powoduje, że naukowcy w ciągu ostatnich kilku lat poczynili znacznie bardziej intensywne kroki w celu lepszego poznania tego gazowego olbrzyma oraz przede wszystkim wyjaśnić nurtujący problem związany z Wielką Czerwoną Plamą, kurczącą i rozkurczającą się na przestrzeni czasu. Szacuje się, że na Jowiszu jest ona obecna od ponad 350 lat.


Co wiemy o Wielkiej Czerwonej Plamie?

Przede wszystkim jest to zjawisko charakterystyczne dla wyżów barycznych, noszące nazwę antycyklonu. W jego przypadku wykonywany obrót jest przeciwny do ruchu obrotowego naszej planety, a jest on tak potężnych rozmiarów, że bez problemu możemy go zauważyć przy wykorzystaniu nawet prostego teleskopu.

Po raz pierwszy udało się wykonać dokładniejsze obrazy Wielkiej Czerwonej Plamy na Jowiszu dzięki misji sondy Voyager w 1979 roku, kiedy to udało się wykonać zdjęcia z odległości poniżej 300 tysięcy km od górnych warstw struktur atmosfery.


Powiązane z publikacją: Planeta Jowisz – co wiemy o tym gazowym olbrzymie?


Wielkość tego antycyklonu zmienia się na przestrzeni lat, a według dotychczasowych obserwacji rozmiary oscylowały zazwyczaj wokół między 24 tysiącami a 40 tysiącami km. Obecne dane wskazują, że może się ona zmniejszyć nawet do 16 tysięcy km, a na przestrzeni wieku straciła ona 50% swojej wielkości. Pod nim znajduje się kolejny antycyklon mający o połowę mniejsze rozmiary, jednakże są porównywalne z promieniem naszej planety.

To, co szczególnie nurtuje naukowców, to przede wszystkim mocne zróżnicowanie barw, w przypadku których kolorystyka oraz długość ich trwania często pozostają niewyjaśnione – jaśniejsze owale, wraz z białymi, to prawdopodobnie struktury chmur o niższej temperaturze, natomiast te o pomarańczowej i brązowej kolorystyce mają wyższą temperaturę. Wiele z tych warstw ma sporą rozbieżność w żywotności, która waha się od kilku godzin do nawet setek lat.



Najnowsze obserwacje Wielkiej Czerwonej Plamy

Dzięki staraniom naukowców i wykorzystaniu pracy kilku teleskopów o zmiennej charakterystyce obserwacji (m.in. obrazy z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz teleskopu NIRI korzystającego z podczerwieni) udało się stworzyć symulację i wyjaśnić proces powstawania struktur burzowych oraz warstw chmur w obrębie tego antycyklonu.


Powiązane z publikacją: Sonda Juno na orbicie Jowisza – co wiemy o tej misji?


Nad pracami opiekę sprawował M.H. Wong, a w efekcie tych działań udało się stworzyć trzy fotografie, na podstawie danych przekazanych w 2017 roku. Pokazują one tego gazowego olbrzyma nie tylko w świetle widzialnym, ale również przy wykorzystaniu infraredu (promieniowanie podczerwone) oraz UV (promieniowanie ultrafioletowe). Na tak przygotowanych obrazach mamy okazję zaobserwować nie tylko aspekt wizualny i zróżnicowanie kolorystyczne Wielkiej Czerwonej Plamy, ale także różnice w temperaturach w poszczególnych warstwach struktur atmosfery.

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



Dodaj opinię