Pozasłoneczne układy planetarne skrywają przed naukowcami wiele tajemnic. Dzięki wykorzystywaniu coraz bardziej zaawansowanej technologii wiemy już znacznie więcej o ich wzajemnym oddziaływaniu, a także podstawowych właściwościach fizycznych. Dla pasjonatów astronomii szczególnie interesujące okazują się zwłaszcza systemy z egzoplanetami, które wykazują pewne podobieństwa względem Ziemi.
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Planety trojańskie PDS-70b i PDS-70c
Znajdujące się w stosunkowo niewielkiej odległości od naszego Układu Słonecznego planety to szczególnie wdzięczny materiał do badań, zwłaszcza gdy w znaczący sposób zmienia on postrzeganie na temat praw panujących w przestrzeni kosmicznej. Warto podać tu przykład układu planetarnego PDS-70, znajdującego się prawie 370 lat świetlnych od nas. Jak się okazuje system ten posiada dwa gazowe olbrzymy PDS-70b oraz PDS-70c na początkowym etapie ewolucji, które uzyskały miano planet trojańskich (obiekty planetarne poruszające się po identycznych lub niemal identycznych orbitach).
Według obserwacji i uzyskanych danych obiekt poruszający się po wspólnej z PDS-70b orbicie posiada masę około 2 razy większą w porównaniu do Srebrnego Globu, z kolei PDS-70b jest planetą nawet ponad 5-krotnie masywniejszą od Jowisza (przy czym jest od niego o 2.72 razy większa). Okres obiegowy planety wynosi nieco ponad 119 lat ziemskich, z kolei krąży ona wokół gwiazdy w średniej odległości około 20 AU (jednostek astronomicznych) od niej.
Istnienie wspólnych orbit egzoplanet PDS-70b i PDS-70c wykazano dzięki wykorzystaniu interferometru radiowego ALMA (ang. Atacama Large Millimeter/submillimeter Array).
Gwiazda V1032 Centauri
Układ PDS-70 dzięki swojej lokalizacji (konstelacja Centaura) może być bardzo dokładnie obserwowany i poznawany przez m.in. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Już teraz wiadomo, że gwiazda V1032 Centauri (inna nazwa PDS-70) ma zaledwie nieco ponad 5 mln lat, a jej masę szacuje się na 76% masy Słońca, przy nieco większych rozmiarach. Temperatura na powierzchni gwiazdy przekracza 4000 K.
Obiekt ten zaliczany jest do grupy gwiazd T Tuari, charakteryzujących się zmiennymi poziomami jasności oraz występującymi widmowymi liniami z warstwami chromosfery, co daje dowody na wykształcenie przez gwiazdę magnetycznego pola.
(1) Exoplanets.nasa.gov / „PDS-70”
(2) Exoplanet.eu / „Planet PDS 70 b”
(3) Sci.news / „ALMA Detects Possible Trojan Protoplanet around PDS 70”
