Modele teoretyczne już od dawien dawna przedstawiały hipotetyczną wizję czarnych dziur, jednak ze względu na trudności obserwacyjne brak było ostatecznych potwierdzeń. Właśnie w tym celu uruchomiono m.in. projekt Teleskopu Horyzontu Zdarzeń (EHT), którego głównym zadaniem było obserwowanie obiektu Sagitarrius A w centrum naszej Galaktyki.
Na efekt badań nie trzeba było długo czekać i już 10 kwietnia 2019 roku opublikowano zdjęcia cieni rzucanych przez czarną dziurę w galaktyce M87 (Messier 87 to galaktyka Panny A), znajdującą się ok. 53 mln lat świetlnych od Układu Słonecznego.
Poniżej zdjęcie cienia czarnej dziur dzięki projektowi EHT:
Jakie informacje znajdziemy w publikacji?
Czy wiesz, że …
Program o nazwie EHT to współpraca wielu radioteleskopów, które pracują na falach submilimetrowych oraz milimetrowych, wykorzystując interferometrię wielkobazową (jednoczesny zapis wielu oddalonych od siebie radioteleskopów, odbierających i zapisujących dane niezależnie od siebie).
Główny cel projektu to oczywiście lepsze zbadanie czarnych dziur pod kątem zgodności z teorią względności, a także określenie ich masy, wielkości, tworzenia dysku akreacyjnego oraz emitowanych przez obiekt dżetów.
Poniższa grafika ilustruje ideę projektu i umiejscowienie teleskopów (obecnie jest ich 13):
Efekt działań projektu Event Horizon Telescope
Cień czarnej dziury został sfotografowany przy wykorzystaniu fal o długości 1,3 milimetra, ponadto oszacowano masę obiektu, która wynosi 6,5 miliarda mas Słońca. Wielkość cienia w przybliżeniu wynosi poniżej 250 jednostek astronomicznych (niecałe 40 miliardów km).
Co dalej z projektem EHT?
To tak naprawdę dopiero początek sukcesów – według planów dodatkowe 5 teleskopów, które zostały/zostaną włączone do programu w latach 2018-2020 pozwoli na wykonanie zdecydowanie większej ilości zdjęć takich jak wspomniany obiekt w galaktyce M87 i lepsze zrozumienie fenomenu ich istnienia.