Księżyc

Astronomia: Kosmos 6 918 0

Księżyc to naturalny satelita Ziemi, widoczny z powierzchni naszej planety w określonych okresach czasu – wtedy, gdy nie znajduje się on w nowiu. Wokół niego krąży wiele legend, przypisuje się mu wiele właściwości – jedne umieszczone pomiędzy legendami, inne pomiędzy faktami potwierdzonymi naukowo.


Księżyc a Ziemia

Księżyc oddalony jest od naszej planety o 384 403 kilometry. Średnica Księżyca wynosi około ¼ średnicy Ziemi, co oznacza, że jest on o 4 razy mniejszy niż Ziemia. Ciekawostką jest także to, że Księżyc wykonuje pełne okrążenie Ziemi w ciągu 27,3 dni – wtedy też możemy zaobserwować wszystkie fazy tego satelity.

Fazy Księżyca

  • nów – faza, w której obszar Księżyca zwrócony w kierunku Ziemi nie jest oświetlony,
  • kwadra pierwsza – faza, w której Księżyc zbliżając się do pełni tworzy z Ziemią i Słońcem kąt prosty, z powierzchni Ziemi widoczna jest wówczas jedynie wschodnia część tarczy Księżyca,
  • pełnia – faza, w której obszar Księżyca zwrócony w kierunku Ziemi jest w całości oświetlony,
  • kwadra ostatnia – faza, w której Księżyc zbliżając się do pełni tworzy z Ziemią i Słońcem kąt prosty, z powierzchni Ziemi widoczna jest wówczas jedynie zachodnia część tarczy Księżyca.

Jeśli chodzi o to ciało niebieskie, to jest to najłatwiejszy do zbadania obiekt kosmiczny, który rozbudzał w człowieku chęć jego zdobycia już od wielu lat. Obserwowano go już od tysiącleci. Wokół Księżyca narosło całe mnóstwo różnego rodzaju legend. Ludzie wierzyli i nadal wierzą, że to, iż przybiera on określony kolor, na przykład czerwony, może zwiastować chociażby wojnę, to gdy jest blisko Ziemi i jest olbrzymi, także jakieś nieszczęście. Generalnie Księżyc – jako symbol nocy, interpretowany jest zawsze jako zwiastun czegoś złego.

Księżyc w nowiu - fotografia marzec 2014
Księżyc w nowiu – fotografia marzec 2014

Księżyc jest świetnym obiektem do obserwacji z powierzchni naszej planety ze względu na niewielką odległość. Już najprostszy teleskop astronomiczny pozwala na pełną wrażeń eksplorację naszego naturalnego satelity.


Charakterystyka powierzchni Księżyca

Już gołym okiem, z powierzchni Ziemi można dostrzec jego nierównomierną powierzchnię i jego morza, zwane także morzami księżycowymi. Na widocznej z Ziemi stronie Księżyca wyróżnia się ich 16, wśród nich: Ocean Burz, Morze Chmur, Morze Deszczów, Morze Jasności, Morze Nektaru, Morze Oparów, Morze Przesileń, Morze Spokoju, Morze Wilgoci, Morze Zimne, Morze Obfitości, Jezioro Doskonałości, Jezioro Śmierci, Zatoka Rosy, Zatoka Tęczy i Bagno Zgnilizny. Precyzyjny obraz uzyskamy oczywiście wykorzystując do tego zwykłą lornetkę lub też teleskop astronomiczny.

Księżyc
Średnica 3476 km Średnica (1=Ziemia) 0,272
Średnia gęstość 3,34 g/cm^3 Średnia gęstość (1=Ziemia) 0,6
Masa 7,33*10^22kg Masa (1=Ziemia) 0,0124
Średnia odległość od Ziemi 384 400 km
Miesiąc księżycowy 29 d 13 h
Temperatura w południe ok. 140°C
Temperatura w nocy -190°C
Temperatura (1m pod powierzchnią) ok. -30°C
Siła grawitacji na powierzchni (1=Ziemia) 0,16
Atmosfera brak oznaków
Największe kratery Clavius i Grimaldi (średnica 230 km i głębokość 3 km)
Materiał powierzchniowy lekki pył (1 g/cm3) złożony z SiO2 (50-70%), Al2O3, FeO, CaO, TiO2
Okres obiegowy Księżyca 27,3217 dnia


Wyprawy na Księżyc

Do dnia dzisiejszego ilość wypraw na Księżyc oscyluje już blisko 150. Kilkadziesiąt z nich zakończyło się sukcesem, czyli lądowaniem na Księżycu. Pierwszym człowiekiem, który postawił nogę na Księżycu był Neil A. Armstrong (program kosmiczny i wyprawa Apollo 11 zrealizowana w 1969 roku). Po nim było jeszcze jedenastu śmiałków, a wśród nich: Edwin E. Buzz Aldrin, Charles P. Conrad, Alan L. Bean, Alan B. Shepard, Edgar M. Mitchell, David R. Scott, James B. Irwin, John W. Young, Charles M. Duke, Eugene A. Cenan, Harisson H. Schmitt. Istnieją teorię (można nazwać je spiskowymi), które starają się podważyć realność tych faktów. Wielu ludzi stara się udowodnić, że tak naprawdę pierwsze lądowanie na Księżycu to jeden wielki blef. Za dowody podają między innymi padanie cienia Armstronga, gdyż według nich na Księżycu nie powinno go być. Z reguły jednak są to raczej odosobnione przypadki, w związku z czym nie zanosi się póki co na zmiany na kartach historii.

Pełna lista lotów księżycowych oraz lądowań na Księżycu: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_lot%C3%B3w_ksi%C4%99%C5%BCycowych

Księżyc w pełni - fotografia styczeń 2009
Księżyc w pełni – fotografia styczeń 2009

Od wielu lat na powierzchni Księżyca prowadzone są także badania, które mają na celu wskazanie chociażby występowania na nim wody i przyjaznych do życia warunków. Póki co nie odkryto na nim żadnego życia. Jest to jednak łakomy kąsek dla wszystkich tych, którzy budują swoja potęgę militarną. W związku z zakusami na wykorzystanie go do prowadzenia działań wojennych, w 1980 została założona tak zwana Ambasada Księżycowa, a następnie podpisano Traktat Księżycowy. Ma on zabraniać instalowania na powierzchni Księżyca jakichkolwiek wyrzutni rakietowych czy wykorzystywania go do prowadzenia działań militarnych na powierzchni Ziemi.

Księżyc to wciąż niezbadana i niezwykle pociągająca oraz atrakcyjna z punktu widzenia człowieka przestrzeń. Jednym pozostaje dalsze prowadzenie na nim badań mających na celu ustalenie tego, do czego ewentualnie będzie można go wykorzystać, innym – większości z nas pozostaje jego obserwowanie z powierzchni Ziemi.

Obserwować Księżyc możemy wykorzystując do tego celu już chociażby zwykłą lornetkę lub teleskop ze statywem.


Astronomiczne zapytania:

  • księżyc

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



Dodaj opinię