Kompas

Astronomia: Sprzęt obserwacyjny 15 463 13

kompasyKompasów na rynku jest szeroki wachlarz, a najbardziej popularne są kompasy magnetyczne, tradycyjne, znane od lat. Nowością są kompasy elektroniczne, także kompasy turystyczne i kieszonkowe także znalazły swoje miejsce na rynku. Fani techniki mają możliwość kupienia aplikacji Kompas na Androida.

Musimy mieć na względzie fakt, że odczyt z kompasu dotyczy wskazania ziemskiego bieguna magnetycznego, a jak wiadomo nie pokrywa się z nim biegun geograficzny. Dysproporcje mogą się znacząco różnić w zależności od miejsca, gdzie przebywamy, i od pory roku.

Wskazane różnice wyznaczane są w postaci kąta poziomego, różnego dla danego miejsca, i określane są mianem deklinacji magnetycznej. O tym zjawisku można przeczytać w naszym artykule dostępnym pod adresem ᐅ https://odkrywcyplanet.pl/deklinacja/.


Uwzględnianie deklinacji w kompasach

Niedokładności pomiarowe wynikające ze zjawiska deklinacji są Polsce stosunkowo niewielkie i wynoszą maksymalnie do niecałych 7° w kierunku wschodnim. Z dość dużymi rozbieżnościami możemy się natomiast spotkać na innych kontynentach, gdzie odchylenie może wynosić nawet 20° – przykładem mogą być tutaj pasma górskie znajdujące się w Ameryce Północnej.

W takiej sytuacji warto zakupić model kompasu, który posiada wbudowany moduł automatycznego przeliczania deklinacji, w efekcie czego odpowiednio zaprojektowane podziałki umieszczone we wnętrzu tarczy pokazują skorygowany kierunek. Alternatywnie owe odchylenie możemy wprowadzić do naszego przyrządu dokonując korekty – kompasy przeznaczone do zadań specjalnych wyposażone są w śrubkę wykonaną z metalu, dzięki której ustawiamy stałą wartość deklinacji.

A jeżeli nasz kompas nie posiada wyżej wymienionych funkcjonalności? Wówczas warto posiłkować się serwisami, które po wprowadzaniu danych lokalizacyjnych dokonują wyliczenia wartości deklinacji. Przykład strony dokonującej takich obliczeń – www.geomag.nrcan.gc.ca/calc/mdcal-en.php.


Słowo wstępu o kompasach

Kompas magnetyczny wymaga pewnych umiejętności – użytkownik takiego powinien znać się na nawigacji, mieć określoną wiedzę. Tradycyjny kompas często jest używany z mapą papierową. Cyfrowy kompas wykorzystuje informacje z satelity, pomiary precyzyjnie pokazują lokalizację danej osoby i dzięki tym urządzeniom łatwo odnaleźć drogę osobom, które chwilowo straciły orientację w terenie.

Kompas elektroniczny jest często zintegrowany z systemem GPS. Przedmioty namagnesowane i produkujące prąd mogą zakłócać jego pracę. Kompas elektroniczny traci precyzję pomiarową, gdy na dworze panują złe warunki atmosferyczne, dlatego najbardziej niezawodny jest kompas magnetyczny.


Krótka historia kompasu

Kompas jest urządzeniem z tradycjami. Po raz pierwszy o tym urządzeniu pisali Chińczycy w XI wieku naszej ery. W Europie o kompasie wzmiankowano w książce O naturze rzeczy Alexandra Neckmana napisanej pod koniec XII wieku w Paryżu. Bardziej zaawansowany kompas stworzono w XIV wieku w Europie.

Początkowo kompasem była igła magnetyczna w pudełku z podziałką w stopniach. Było to urządzenie proste w obsłudze i budowie. Dzisiejsze kompasy są o wiele bardziej zaawansowane technologicznie. Ciekawostką jest to, że te współczesne urządzenia są wypełniane alkoholem, aby uniknąć drgania igły. Pierwsze kompasy były tworzone z igły magnetycznej, kładzionej na fragmencie bambusa i puszczanej na wodzie. To najprostsza forma stosowana w Chinach. Bogaci ludzie w Europie kupowali kompasy ukryte w posążkach, będące małymi, misternymi dziełami sztuki. Współczesne są natomiast proste, nie przypominają dzieł sztuki, ale są dokładne i bardzo precyzyjne w określaniu lokalizacji.



Rodzaje kompasów

  • Kompas magnetyczny – to najbardziej podstawowy typ wśród wszystkich innych kompasów dostępnych obecnie na rynku. Zwany również busolą idealnie spisuje się jako GPS przy poruszaniu się w przestrzeni, której kompletnie nie znamy. Jego prosta budowa i przejrzystość odczytów pozwala na szybką orientację w terenie, i uniknięcie podążania w złym kierunku.
  • Kompas elektromechaniczny – to nieco bardziej zaawansowany technologicznie sprzęt; umożliwia odczyt kierunków podczas żeglugi, dlatego też często nazywany jest żyrokompasem, bądź określany jako kompas żyroskopowy. Odczytuje on dowolne położenie geograficzne za pomocą nawigatorów rozmieszczonych na całym pokładzie.
  • Kompas geologiczny – to kompas stosowany w trakcie prac w terenie. Oprócz podstawowego wyposażenia posiada również klinometr, klizymetr i zestaw poziomic umożliwiających dokładność odczytu. Przyrządem, który także przydaje się w terenie, a zwłaszcza do mierzenia kątów poziomych, jest również kompas geodezyjny – wyposażony w specjalny celownik, idealnie trzyma się na statywie geodezyjnym.
  • Kompas słoneczny – przyrząd służący do określenia kierunków za pomocą położenia Słońca. To pozbawiony technologicznych nowinek i dodatków kompas, przeznaczony raczej dla fanatyków tego sprzętu.
  • Kompas geomantyczny – to jeden z najstarszych wynalazków cywilizacji, używany zwykle do rozplanowywania położenia grobów. Dziś już raczej nieprzydatny.

Polecamy również: Jaki lokalizator GPS najlepiej wybrać? Kiedy najbardziej się przydaje?


Jaki kompas wybrać?

kompas lokalizator turystyczny
Kompas lokalizator turystyczny

Wydawałoby się, że w dobie smartfonów i innych elektronicznych gadżetów kompas jest przeżytkiem. Nie jest to prawda, z tego urządzenia bynajmniej nie można zrezygnować. W górach i leśnych ostępach najlepiej sprawdza się tradycyjny kompas oraz mapa. Biegacze cenią kompasy płytkowe montowane na kciuku. Taki pomysł przyszedł z krajów Skandynawii – kompasem mierzy się kierunki, a mapą wspomaga się w tym samym czasie. Dobry kompas wyposażony winien być w szeroką igłę oraz zapewniać łatwość odczytu.

Kompasy wojskowe są trwałe, ich obudowa jest twarda, ale jakość pomiaru nie jest dokładna. Podczas biegania oraz wędrowania po odludnych miejscach przydać się może również kompas elektroniczny oraz w zegarku. W zegarkach Timex dostępny jest kompas wskazówkowy, a w droższych odmianach zegarków montowany jest model elektroniczny – zegarek położony w osi poziomej pokazuje położenie względem bieguna północnego. Tego rodzaju kompasy są dość dokładne w pomiarach.

Kompasy służące nurkom powinny mieć widoczną tarczę, pokrytą farbą świecącą w ciemności oraz nadawać się do obsługiwania w rękawicach. Nowinką jest kompas montowany w samochodzie, przydatny tam, gdzie gps nie działa, a mapa jest nieprzydatna. Jest to rzadkość, jedynie niektóre modele samochodów terenowych i SUV są wyposażone w ten przydatny dodatek. Znane i popularne są kompasy wbudowane w GPS. Użytkownicy chętnie z nich korzystają i lubią mieć je pod ręką w awaryjnych sytuacjach.

Ceny kompasów wahają się od kilkunastu do grubo ponad 1000 złotych. Koszt zakupu determinowany jest przeznaczeniem urządzenia, zaawansowaniem technologicznym oraz jego dokładnością.

Przechowując kompas pamiętajmy, że jego igła ze względu na namagnesowanie w sposób trwały jest podatna na oddziaływanie innych urządzeń emitujących silne pole magnetyczne, przez co może dochodzić do utraty czułości przyrządu wynikającego z ich obecności – może to być sprzęt wyposażony w instalację elektryczną lub też magnes.


Dobre kompasy nawigacyjne w RANKINGU

[ Aktualizacja zestawienia - kwiecień 2024 ]

Najchętniej wybierane kompasy nawigacyjne dostępne w sklepach online. Zestawienie jest aktualizowane na bieżąco.


Astronomiczne zapytania:

  • https://odkrywcyplanet pl/kompas/
  • dobry kompas
  • Kompas najlepsze Firmy
  • kompas mapowy różnica
  • Kompas forum
  • kompas astronomiczny
  • jaki kompas wybrać
  • Jaki kompas kupić
  • jaki kompas
  • Kompas z dokładnością

Inne artykuły astronomiczne i rankingi sprzętu obserwacyjnego



13 opinii o “KompasAktualności, poradniki i rankingi na Odkrywcyplanet.pl 2023

  1. borsuk

    Muszę przyznać, ze kompas już parę razy mi się w życiu przydał, a nawet uratował. Kiedyś za późno schodziłem z gór i było już kompletnie ciemno. Dzięki temu, że miałem porządny, wojskowy kompas bezpiecznie wróciłem do schroniska. Nie można na takim sprzęcie oszczędzać!

    Reply
  2. tako

    Należy pamiętać, że oprócz potrzebnego sprzętu w trakcie wypraw, bardzo ważna jest również wiedza! Musimy wiedzieć jak odnaleźć kierunek gdy kompas nam się zepsuje. Na przykład obserwujcie po której stronie drzewa rośnie mech czy w jaką stronę są odwrócone liście drzew. Taka wiedza może uratować życie.

    Reply
    1. moloko

      Z tym mchem to nie zawsze tak działa na sto procent. Widziałem kiedyś jakiś program na National Geographic i tłumaczyli, że czasem mech rośnie tam gdzie mu się podoba:) Zdecydowanie lepiej i bezpieczniej zaopatrzyć się w kompas, jeżeli planujemy dłuższe wycieczki.

      Reply
  3. bartek

    Dzięki wielkie, potrzebowałem kompas na obóz i udało się dzięki wam kupić. Sprzęt doszedł i jestem bardzo zadowolony, wszystko opisane w artykule tak jak powinno się poinformować totalnego laika w tym temacie. Pozdrawiam serdecznie!

    Reply
  4. Wiktorex

    Szukałem i w końcu znalazłem, dzięki wielkie. Potrzebowałem kupić na obóz harcerski tradycyjny kompas i się udało. Kompas jak kompas, nie ma takich bajerów jak te zaawansowane, ale no niestety takiego wymagali. Solidnie wykonany, wydaje mi się, że posłuży.

    Reply
  5. rembol

    Osobiście kupiłem jakiś czas temu kompas do teleskopu i powiem szczerze, że to bardzo fajna i funkcjonalna rzecz. Myślałem, że będzie leżeć w szafce, a jednak spisuje się znakomicie jak na taki sprzęt przystało.

    Reply
  6. Robert

    Jeżeli ktoś chodzi po górach, to wie jaka jest przydatność kompasu w terenie. Powinno się go mieć na każdej wyprawie tego typu, nie tylko w góry, ale po prostu, jeżeli lubimy wędrować, to dobrze jest go ze sobą mieć na wszelki wypadek.

    Reply
  7. Henryk

    Kompas na wyprawę to coś, co po prostu trzeba mieć, niezależnie od tego czy znamy teren, czy nie. Czasami właśnie taka ocena sytuacji, że wydaje nam się, że idziemy w strony które znamy, kończy się tym, że nie wiemy gdzie jesteśmy. Kompas kupimy już za kilkanaście złotych więc wrzucamy do plecaka i jesteśmy bezpieczni o to, czy wrócimy do domu.

    Reply
  8. Wojtek

    Polecam od siebie te wojskowe busole. Bardzo dobra jakość, praktycznie jest to sprzęt nie do zajechania, nie od parady jest przeznaczony dla wojska. Spełnia swoje zadania jak należy, jest dokładny – czego chcieć więcej? 😉

    Reply
  9. Antek

    Ja do żeglugi kupiłem sobie kompas elektromechaniczny. Jest to trochę droższy i bardziej zaawansowany sprzęt od tego podstawowego, ale dokładniejszy i lepiej spisujący się w nawet najbardziej wymagających warunkach.

    Reply
  10. Mirek

    Żeby kupić dobry kompas, nie trzeba wydać wcale majątku. Jest to kwestia tego, że trzeba uzależnić zakup od tego, gdzie nasz kompas będzie używany i po problemie. Autor w rankingu zawarł bardzo ciekawe produkty, więc jest w czym wybierać.

    Reply
  11. Bartek

    Z początku totalnie nie wiedziałem, jaki kompas spisze się najlepiej podczas takich letnich wyjść. Artykuł okazał się mega pomocny. Klasyczny kieszonkowy kompas jest chyba najlepszym rozwiązaniem. Prosty w obsłudze, wszędzie się zmieści i do tego nie zamoknie 😉

    Reply
  12. Irek

    W maju wyjeżdżam na miesiąc do Norwegii na zwiedzanie i potrzebny był mi raczej konkretny sprzęt. Przeglądając ranking kompasów trafiłem na busolę. Wydawała mi się z początku mocno przesadzona, ale zobaczyłem jej dodatkowe funkcje i to jak wygląda dało dużo do myślenia i.. jestem jej szczęśliwym posiadaczem. Zobaczymy jak się spisze 😉

    Reply

Dodaj opinię